كتاب وصيت‌

وصيت يا تمليكى است مثل اينكه به چيزى از تركه‌اش براى زيد وصيت نمايد- و به آن ملحق مى‌شود وصيت كردن به مسلط شدن بر حق- و يا عهدى است مثل اينكه وصيت مى‌كند به آنچه كه متعلق است به تجهيزش يا به اجير گرفتن براى حج يا نماز يا مانند اين‌ها براى او؛ و يا فكّى است كه به فكّ ملكى تعلق دارد مانند وصيت كردن به آزاد نمودن.

مسأله 1- اگر براى انسان، نشانه‌هاى مرگ آشكار شود، واجب است آنچه كه از اموال مردم از وديعه‌ها و مال التجاره‌ها و مانند اين‌ها نزدش است به صاحبان آن‌ها برساند. و همچنين آنچه كه از خالق متعال به عهده او است مانند قضاى نماز و روزه و كفارات و غير اين‌ها يا از خلق به عهده‌اش است اداى آن‌ها واجب است، مگر ديون مدت‌دار. و اگر خودش از رساندن و انجام دادن متمكن نبود واجب است وصيت كند كه آنچه از اموال مردم نزد او است، به صاحبان آن‌ها رسانده شود و بر وصيت شاهد بگيرد، خصوصاً اگر اموال متعلق به مردم بر ورثه مخفى باشد. و همچنين واجب است كه به اداى آنچه كه از حقوق مالى مردم كه به عهده او است، مانند ديون و ضمان‌ها و ديات و ارش جنايت‌ها يا از خالق به عهده او است مانند خمس و زكات و كفارات و مانند اين‌ها وصيت نمايد. بلكه بر او واجب است كه وصيت نمايد به اينكه براى آنچه كه از واجبات بدنى كه نايب و اجير گرفتن در آن‌ها صحيح است از طرف او اجير بگيرند مانند قضاى نماز و روزه؛ در صورتى كه وليّى نداشته باشد كه آن‌ها را قضا نمايد، بلكه و لو اينكه داراى وليّى باشد كه عمل از او صحيح نيست، يا از كسانى باشد كه به انجام دادن او اطمينانى نباشد يا عمل او را نادرست مى‌داند.