واجب، بين خواندن سوره حمد و گفتن ذكر (تسبيحات اربعه) مخيّر است و بعيد نيست كه براى امام جماعت، خواندن سوره حمد و براى مأموم، گفتن ذكر افضل باشد و براى كسى كه فرادا نماز مى‌خواند، سوره حمد و تسبيحات اربعه، مساوى باشد. و كيفيت ذكر چنين است: «سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا اله الّا اللَّه و اللَّه اكبر» و واجب است بر عربى بودن آن مواظبت شود، و يك مرتبه گفتن آن كفايت مى‌كند، و احتياط و افضل آن است كه آن را سه مرتبه تكرار كند و بهتر است كه به اين تسبيحات، استغفار (مثلًا أستغفر اللَّه ربى و اتوب اليه) افزوده شود. و واجب است حمد و ذكر (در ركعت سوم و چهارم) حتى بسم اللَّه الرحمن الرحيم بنابر احتياط (واجب)، آهسته خوانده شود. و ركعت سوم و چهارم لازم نيست در خواندن حمد و گفتن ذكر مثل هم باشند (بنا بر اين مى‌تواند در يك ركعت، حمد بخواند و در ديگرى تسبيحات بگويد).

مسأله 18- اگر قصد خواندن تسبيحات نمود ولى حمد بدون آن‌كه قصد خواندن آن را- و لو به صورت ارتكاز در ذهن- داشته باشد بر زبانش جارى شود، در اين صورت اقوى آن است كه به اين قرائت اكتفا نكند، ولى اگر قصد خواندن حمد را (هرچند به صورت قصد ارتكازى)، داشته باشد اقوى صحت آن است و همچنين است اگر با غفلت و بى‌توجّهى شروع به خواندن يكى از آن‌ها بنمايد؛ كه اگر بدون قصد حتى قصد ارتكازى باشد، بنابر اقوى صحيح نيست و در غير اين صورت بنابر اقوى صحيح است.

مسأله 19- اگر سوره حمد را به خيال آن‌كه در ركعت اول و دوم است بخواند، سپس معلوم شود كه در ركعت سوم و چهارم مى‌باشد، به همان اكتفا مى‌كند و همچنين است اگر به خيال آن‌كه در ركعت سوم و چهارم است، حمد را بخواند، سپس معلوم شود كه در ركعت اول و دوم بوده است.

مسأله 20- احتياط (واجب) آن است كه تسبيحات را بيشتر از سه مرتبه نگويد، مگر آن‌كه به قصد مطلق ذكر باشد.

مسأله 21- مستحب است خواندن سوره «عمّ يتساءلون» يا «هل اتى» يا «غاشية» يا «قيامت» و مانند اين‌ها در نماز صبح، و خواندن سوره «سبّح اسم» يا «و الشّمس» در نماز