است و مراتب دیگر فقیر و ممکن. خود مراتب فقیر و ممکن نیز از لحاظ شدت و ضعف و کمال و نقص، با یکدیگر متفاوتند و به عبارت دیگر حقیقت وجود یک حقیقت تشکیکی است و اختلاف مراتب به شدت و ضعف و کمال و نقص است و جهت اشتراک مراتب با یکدیگر عین جهت اختلاف آنهاست، مانند مراتب نور که بعضی قویتر و بعضی ضعیفتر است، نور قوی با نور ضعیف در حیثیت نوری با هم مشترکند و تفاوتشان در قوّت و ضعف است، نور قوی جز نور چیزی نیست و نور ضعیف نیز جز نور چیزی نیست؛ یعنی چنین نیست که نور قوی مرکب است از نور و غیر نور و بدین جهت قوی شده است که چیز دیگری با نور مخلوط شده است، و یا نور ضعیف مرکب است از نور و غیر نور و بدین جهت به صورت نور ضعیف متجلّی گشته است [1].

وجود در نزد (به عقیده) حکمای مشّائیین، حقایقی

است متباین با یکدیگر، و این عقیده نزد من باطل است

زیرا مفهوم واحد انتزاع نمیشود

از امور کثیرهای که هیچ وحدتی ندارند

شرح: در بیت اول از این دو بیت عقیده مشّائیین مبنی بر کثرت وجودات نقل و تزییف (نادرست به حساب آوردن) شده است، و در بیت دوم یک برهان بر بطلان عقیده مشّائیین ذکر شده است.

توضیح برهان این است که: در مسأله دوم از مسائل وجود تحت عنوان «اشتراک وجود» ثابت شد که اشتراک وجود اشتراک معنوی است نه لفظی. به عبارت دیگر مفهوم وجود یک مفهوم واحد عامّ است که در همه موارد صدق میکند نه اینکه به عدد