شرح: دلیل سوم بر اشتراک معنوی وجود این است که اگر فرضاً به وجود موجودی معتقد شویم و آن را قسم خاصی از وجود بدانیم، سپس اعتقاد ما به اینکه آن قسم خاص است منتفی شود یا مورد تردید واقع شود، اعتقاد به اصل وجود آن شیء آسیب نمیبیند. مثلًا اگر حیوانی را از دور ببینیم و معتقد شویم که آن حیوان فیل است، پس هم معتقدیم که آن شیء حیوان است و هم معتقدیم که از نوع فیل است، سپس به حیوان نزدیک میشویم و میبینیم اسب است، پس اعتقاد ما به فیل بودن آن شیء منتفی میشود اما اعتقاد ما به حیوان بودن آن آسیب نمیبیند. این بدان جهت است که «حیوان» مشترک معنوی است نه مشترک لفظی؛ در مشترک لفظی چنین چیزی امکان پذیر نیست.

«وجود» نیز از این نظر مانند «حیوان» است. ممکن است به وجود چیزی معتقد شویم و آن وجود را وجود بالقوه بدانیم و بعد معلوم شود که بالفعل است؛ اعتقاد ما به بالقوه بودن آن منتفی میشود اما اعتقاد ما به اصل وجود منتفی نمیشود. همچنین ممکن است مثلًا معتقد شویم که عالم مبدأ موجودی دارد و مردّد شویم که آیا آن مبدأ موجود واجب است یا ممکن، حادث است یا قدیم، مادّی است یا مجرّد؟ این تردید ما به اصل اعتقاد قطعی ما به وجود مبدأ آسیب نمیرساند، همچنانکه ممکن است ابتدا معتقد شویم که آن مبدأ ممکن است و مادی است و بعد معتقد شویم که ممکن و مادی نیست بلکه واجب و مجرد است، این تبدل عقیده ما در خصوصیت وجود مبدأ، به اعتقاد ما به اصل وجود مبدأ، ضربه نمیزند. از اینجا معلوم میشود اعتقاد ما به اصل وجود مبدأ از نوع اعتقاد به یک معنی عامّ است و اعتقاد ما به وجوب یا امکان یا حدوث یا قدم وجود آن مبدأ از نوع اعتقاد به خصوصیات آن معنی عامّ است نه اینکه آنچه ما آن را «خصوصیات» مینامیم یک سلسله معانی متباین باشند و هیچ وجه مشترک میانشان نباشد.