وحی

راجع به «وحی» از همه بهتر همین است که موارد استعمالش را در قرآن به دست بیاوریم تا حقیقتش را بهتر بفهمیم. اینها را از لغت نمیشود به دست آورد چون عرف عام مورد استعمال نداشته. آنچه که در لغت هست یک معنی نزدیک به این معناست. حالا ما در علوم مثال میزنیم.

ارباب علوم به یک معانی تازهای میرسند که عرف عام به آن معانی نمیرسد، ناچارند که یک لغتی برای معنی جدید وضع کنند؛ و معمولا دیگر نمیروند لفظی از خارج اختراع کنند، به قرائن و مشابهاتی که هست لفظی را از جایی میگیرند و بعد آن را توسعه و تعمیم میدهند، [ترویجش] میکنند تا قالب جدید پیدا کند.

مثلا علم و فلسفه علت و معلول کشف میکند به صورت یک مفهوم فلسفی و علمی، ولی عرف به این معنای عام فلسفی و علمی لفظی برای آن ندارد، آنگاه اهل لغت میروند میبینند که در زبان عرف یک کلمهای دارند به نام «علت» یعنی بیماری؛ وقتی بیماری پیدا میشود یک آدمی میشود «معلول» یعنی آن بیماری را به خود میگیرد؛ نزدیکترین لغتی که پیدا میکنند این است، بعد کلمه علت را برمیدارند میآورند در این معنا، اما حالا که ما میگوییم علت، دیگر مقصودمان بیماری نیست، مقصودمان یک مفهوم عام است. این مال اهل علم و علما و فلاسفه.

در دریافتهای انبیاء هم یک چنین چیزی است یعنی آنچه آنها دریافت میکنند یک نوع معانیای است که قبلا در میان مردم وجود نداشته که لفظ داشته باشد. لفظ جدید وضعکردن هم که این درد را دوا نمیکند چون لفظ جدید را میان دو نفر باید وضع کرد که هر دو با معنی آشنا باشند.

ناچار از همان الفاظ متداول، نزدیکترین الفاظ را برای این معنی انتخاب میکنند. ما اگر بخواهیم به