دانشمندان طراز اول جهان شناخته شده است، فصل علیحدهای تحت عنوان «اشراق و الهام» دارد که من قسمتی از آن را نوشتهام و برایتان نقل میکنم. میگوید:

به یقین، اکتشافات علمی، تنها محصول و اثر فکر آدمی نیست. نوابغ علاوه بر مطالعه و درک قضایا، از خصائص دیگری چون اشراق و تصور خلّاقه برخوردارند. اشراق، چیزهایی را که بر دیگران پوشیده است مییابد و روابط مجهول بین قضایایی را که ظاهرا با هم ارتباطی ندارند میبیند و وجود گنجینههای مجهول را به فراست در مییابد و [نوابغ] بدون دلیل و تحلیل، آنچه را که دانستنش اهمیت دارد میدانند ... دانشمندان را به دو دسته میتوان تقسیم کرد: یکی منطقی و دیگری اشراقی ... علومْ ترقی خود را مرهون این دو دسته متفکر است. در علوم ریاضی نیز که اساس و پایه کاملا منطقی دارد، معهذا اشراق سهم گرفته است.

بعد عدهای را نام میبرد و میگوید اینها ریاضیدانان اشراقی هستند و عده دیگری را نام میبرد و میگوید اینها ریاضیدانان منطقی هستند. بعد چند جملهای راجع به روشنبینی و تلهپاتی صحبت میکند. این طور میگوید:

وجود روشنبینی و تلهپاتی نیز یکی از معلومات بلاواسطه مشاهده است. روشنبینان بدون استفاده از اعضای حسی خود افکار دیگران را درک میکنند و حوادثِ کم و بیش دور را از لحاظ مکان و زمان میبینند.

در جلسه گذشته که ما بالاشاره این موضوع را مطرح کردیم، معلوم شد آقای مهندس سحابی که اینجا بودند روی همین زمینه بالخصوص مطالعات زیادی کردهاند و یادداشتهایی دارند. ما از ایشان خواهش کردیم که یادداشتهای خودشان را بیاورند [1]. حالا من قسمتهایی از یادداشتهای آقای مهندس سحابی را برایتان میخوانم. ایشان مینویسند:

ژاک هادامار ریاضیدان بزرگ فرانسوی میگوید: وقتی ما به شرایط اکتشافات و اختراعات میاندیشیم، محال است بتوانیم اثر ادراکات ناگهانی درونی را نادیده بگیریم. هر دانشمند