عِبادِهِ [1]. آنچه که قاهر بر ما و مسلّط بر ماست و مافوق معنوی ما قرار گرفته است، قرآن به آن هم «سماء» میگوید. پس این اشتباه نشود؛ [ «سماء» با «آسمان» یکی نیست.]

همین قرآن که در بسیاری از موارد- و از جمله همین قرائن موجود در اینجا- میگوید از «ابر» باران میفرستیم، اینجا میگوید از «سماء» باران میفرستیم، چون در اینجا سماء خودش همان ابر است و ابر سماء است. وَ ینَزِّلُ مِنَ السَّماءِ از بالا تدریجاً فرو میفرستد [2] «مِنْ جِبالٍ فیها مِنْ بَرَدٍ» از کوههایی از یخ، از تگرگ. یعنی چه؟ اخیراً از نظر علمای امروز مطلب کشف شده است که در طبقات بالای جوّ که گاهی ابرها روی یکدیگر متراکم میشوند، هوا بسیار سرد میشود و در آنجا واقعاً درست مانند کوهی از یخ وجود دارد؛ و این تعبیر قرآن واقعاً اعجازآمیز است. چه کسی میدانست که چنین چیزهایی در آن فضاهای بالا وجود دارد؟ وَ ینَزِّلُ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فیها مِنْ بَرَدٍ، که مقصود فرستادن تگرگ است. شاید «مِنْ بَرَدٍ» متعلّق به «ینَزِّلُ» باشد: تگرگهایی از کوههایی که در آنجا وجود دارد میفرستد.

فَیصیبُ بِهِ مَنْ یشاءُ وَ یصْرِفُهُ عَنْ مَنْ یشاءُ این تگرگها را به سوی آن که اراده خودش تعلق بگیرد میفرستد که اصابت کند و از هرکه نخواهد برمیگرداند؛ یعنی خیال نکنید که کار خدا نظیر کارهای بشری است که تیر همین قدر که از [چلّه کمان] بیرون رفت دیگر از اختیار تیرانداز خارج است؛ این در کار بشر است، کار خدا هیچ وقت از اراده و مشیت خدا و از سلطه الهی بیرون نمیرود.

بعد اشاره میکند به آن وقتی که رعد و برق میزند: یکادُ سَنا بَرْقِهِ یذْهَبُ بِالْابْصارِ نزدیک است نور برقش چشمها را برباید و ببرد. این هم یک آیه.

آیات الهی و نشانه های خدا

در این آیه هم قرآن ضمن آوردن کلماتی که صد درصد با واقعیت کائنات جوّیه