بحث در اطراف این مطلب بود که قداستهای اخلاقی و به عبارت دیگر گرایشهای انسان به خُلقهای مقدس، از مقوله پرستش است و توضیحاتی دادیم. اکنون میخواهیم بحثی درباره خصوص اخلاق اسلامی با توجه به کتاب و سنت و کلمات پیشوایان دین ایراد بکنیم. قبلًا این مطلب را عرض کردم که این بحث که آیا اخلاق از چه مقولهای است، صرفاً یک بحث نظری نیست. هر صاحب نظریهای ناچار معتقد است که در تعلیم و تربیتهای اخلاقی باید دست روی نقطهای گذاشت. آن که مثلًا اخلاق را از مقوله عاطفه میداند ناچار تکیهاش روی عاطفه است و بس، و آن که از مقوله اراده میداند دست روی نقطه دیگری میگذارد، و آن که از مقوله وجدان میداند دست روی نقطه دیگری، و همین جور. حالا میخواهیم بفهمیم که در اخلاق اسلامی بیشتر دست روی چه نقطهای گذاشته شده است. ما اگر به قرآن کریم و کلمات پیشوایان دین، به نهج البلاغه و سایر منابع و مدارک اسلامی مراجعه کنیم، درمییابیم که در اخلاق اسلامی بیشتر انگشت روی چه نقطهای در روح