هماهنگی است.

پس میبینیم که چگونه از این آیه کریمه چند اصل مارکسیستی درباره تاریخ استنباط میشود و چگونه قرآن پیشاپیش، یعنی هزار و دویست سال پیش از آنکه مارکس به دنیا بیاید، اندیشه او و فلسفه او را بازگو کرده است!

خوب، حالا که چنین بینش به اصطلاح قرآنی از تاریخ پیدا شده، چه نتیجهای از این بینش در تحلیل تاریخ معاصر خود میتوانیم بگیریم؟ آقایان به طور نمونه به صورت یک امر فوری و فوتی با اتکاء به این اصلِ به اصطلاح قرآنی به نتیجهگیری پرداخته و نهضت موجود روحانیت [1] را به عنوان آزمایش مورد استفاده قرار دادهاند. میگویند قرآن به ما تعلیم داده که پیشتازان و رهبران انقلابها لزوماً باید از طبقه مستضعف باشند و از طرفی امروز میبینیم روحانیت که یکی از «ابعاد سهگانه سیستم غارتگر تاریخ» بوده امروز تغییر پایگاه اجتماعی داده و انقلابی شده است.

پس چگونه قضایا را حل کنیم؟ ساده است. باید جزماً و بدون تردید حکم کنیم که زیر کاسه نیمکاسهای است؛ جناح حاکم چون موجودیت خود را در خطر دیده، به روحانیت وابسته خود دستور داده که نقش انقلابی بودن را بازی کند تا بدین وسیله خود را نجات دهد.

این هم نتیجهگیری از این بینش مارکسیستی (ببخشید بینش قرآنی!). معلوم است که فایده این نتیجهگیری، امروز به جیب چه کسانی میرود.

انتقاد

آنچه در توجیه مادیت تاریخ از نظر قرآن گفته شد یا از اساس غلط است و یا صحیح است ولی استنتاجی که شده غلط است. استدلالهای گذشته را یک یک بررسی میکنیم.

اولًا، اینکه گفته شد قرآن جامعه را به دو قطب مادی و دو قطب معنوی تقسیم کرده و این دو قطب با یکدیگر متطابقاند، یعنی از نظر قرآن کافران، مشرکان، منافقان، فاسقان و مفسدان همان ملأ و مستکبران و جباراناند و برعکسْ مؤمنان، موحدان، صالحان و شهیدان همان طبقه مستضعفان و محروماناند و جبههگیری