متحرّک و پرخاشگر و دشمن استعمار و استثمار و استبداد.

چرا چنین اندیشهای در مغز جوانان راه یافته است؟ چرا ماتریالیسم به آن خاصیت شناخته شده و مکتب الهی به این خاصیت؟ از کجای ماتریالیسم، آن استنباط میشود و از کجای مکتب الهی این؟

پاسخ این پرسشها واضح است. لزومی ندارد که منطقاً از ماتریالیسم، آن استنباط شود و از مکتب الهی این. جوان که با این استنتاجات منطقی سر و کار ندارد.

جوان یک چیز میبیند و همان کافی است برای نتیجهگیری او. جوان میبیند که قیامها و انقلابها و نبردها و مبارزهها را طرفداران ماتریالیسم اداره میکنند و الهیون غالبا در جناح بیتحرّکها و بیتفاوتها قرار دارند. برای جوان همین قدر کافی است که در قضاوت خود مکتب الهی را محکوم و مکتب مادّی را تأیید نماید.

در حال حاضر قسمت عمده مبارزات قهرمانانه ضدّ استبداد و استثمار را افرادی رهبری میکنند که کم و بیش تمایلات ماتریالیستی دارند. بدون تردید سنگر قهرمانی را تا حدود زیادی آنها اشغال کردهاند. خاصیت تحرّک و انقلابی بودن را آنها نسبتاً به خود اختصاص دادهاند. باید اعتراف کنیم که مفاهیم دینی در عصر ما از هرگونه حماسهای تهی گشته است. و از آن طرف با توجّه به عکس العملی که ظلم و ستمگری در روح طبقه محروم و ستمکش ایجاد میکند و با توجّه به روح قهرمان پرستی که در همه افراد بشر وجود دارد، کافی است که ارزش مثبت این تبلیغ عملی را به نفع ماتریالیسم و ارزش منفی آن روش عملی را که اکنون الهیون ما دارند، علیه خدا و مذهب درک کنیم.

این جریان، عجیب به نظر میرسد؛ قاعدتاً میبایست برعکس باشد، زیرا لازمه خداشناسی و خداپرستی این است که انسان را به هدفهای ما فوق مادّیات وابسته میکند و او را در راه هدفهای عالی خود باگذشت مینماید، برخلاف ماتریالیسم که طبیعتا آدمی را با مادّه و مادّیات و آنچه مربوط به حیات فردی و شخصی- آن هم در حدود شؤون مادّی زندگی- است پای بست میکند.

بعلاوه، تاریخ نشان میدهد که همواره پیامبران و پیروان آنها بودهاند که در مقابل فرعونها و نمرودها و صاحبان قدرت به پا خاستهاند و قدرتهای اهریمنی را در هم کوفتهاند. پیامبران بودند که با نیروی ایمان، از طبقه محروم و استثمار شده قدرتی عظیم علیه «ملأ» و «مترفین» به وجود میآوردند.