مخالف را گوش کردند.

اينجاست که اشاره میکند که من يک قطب مخالف داشتم. قطب مخالف من چه کسی بود؟ مردمانی که دارای مال و ثروتی بودند که آن مال و ثروت هم برايشان جز زيان چيزی نبود. زود اين را هم قيد میکند، چون قبلًا گفته بود که برای مردم مال و ثروت میخواهد، هر مال و ثروتی که بد نيست. يک عده مردمی که مال و ثروت دارند و همان مال و ثروت برای آنها جز بدبختی چيز ديگر نيست قطب مخالف من بودند، مردم هم رفتند دنبال اينها.وَ اتَّبَعوا مَنْ لَمْ يَزِدْهُ مالُهُ وَ وَلَدُهُ الّا خَساراً اين مردم، توده نادان، به جای اينکه سخن مرا گوش کنند که خيرشان را میخواهم، آمدند سخن آن قطب مخالف مرا گوش کردند که آنها يک عده مردمی بودند که مال و منال و ثروت و فرزندانی داشتند و به همانها چسبيده بودند و تازه برای خود آنها هم خير نبود و جز ضرر چيزی نبود.

وَ مَکروا مَکراً کبّاراً مکر کردند مکر بسيار بسيار بزرگی. چرا میگويد:وَ مَکروا مَکراً کبّاراً؟ میخواهد بگويد کسانی که از من دور شدند دو دسته بودند: يک دسته کسانی بودند که خود آنها قطب مخالف را تشکيل دادند، دسته ديگر افرادی بودند که فريب آنها را خوردند و نيرنگ اينها در آنها کارگر افتاد، مثل نيرنگهايی که قرآن نقل میکند که فرعون میزد برای اينکه توده مردم را با موسی دشمن کند. همين گروه مترفين- که قرآن اينجا نام میبرد- يکی از مکرها و نيرنگهايشان اين بود که میآمدند به له اين بتها شعار میدادند و احساسات مردم را تهييج میکردند: مردم! اين بتهای به اين خوبی که سالهای زياد شما پرستش کردهايد اين شخص درباره اينها چه میگويد؟!وَ قالوا لاتَذَرُنَّ الِهَتَکمْ وَ لاتَذَرُنَّ وَدّاً وَ لا سُواعاً وَ لا يَغوثَ وَ يَعوقَ وَ نَسْراً. مبادا اين معبودهای قديمی خودتان را رها کنيد (هرکدام اسمی داشته است).

مردم هم با اينها