تذکر به معاد

اينجا تذکر به معاد میدهد:ثُمَّ يُعيدُکمْ فيها بار ديگر شما را به همين زمين برمیگرداند، يعنی مردن است و در قبر فرو رفتن.وَ يُخْرِجُکمْ اخْراجاً و بار ديگر شما را بيرون میآورد، يعنی معاد.

دوباره تذکر به توحيد و معاد میدهد:وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکمُ الْارْضَ بِساطاً. اين زمين با تصادف پيدا نشده است، تدبير الهی است. اگر زمينی پيدا شده تا رسيده به آنجا که انسان پيدا شده، خيال نکنيد که تصادفی و اتفاقی و خود به خود شده و چنين چيزی بنا نبوده ايجاد شود ولی حالا شده و اتفاقاً اين زمين مناسب بوده با اينکه برای انسان حکم يک خوان و سفره گستردهای را داشته باشد؛ بلکه پشت سر همه اينها يک اراده و تدبير الهی بوده است. اينکه زمين راهها داشته باشد و شما در زمين در يک جا ساکن نباشيد [از روی اراده و تدبير بوده است.]

فرمود خدا شما را مانند گياه رويانيده است. ولی گياه با حيوان يک تفاوت دارد و آن اين است که گياه ساکن است حيوان متحرک. گياه ريشهای در زمين دارد و زندگیاش از همان نقطهای که هست تأمين میشود، از همان زمينی که هست تغذيه میکند، از همان آبی که در آنجا وجود دارد، از نوری که آنجا بتابد و از حرارتی که به آنجا برسد و از هوايی که در آنجا وجود دارد استفاده میکند. اگر مثلًا آب در بيست