هم مثل شما هستند؛ باید آنها را از خودتان بدانید و آنها را غیر حساب نکنید. ولی بعضی مثل صاحب تفسیر المیزان آیه را جور دیگری تفسیر کردهاند، گفتهاند: در قرآن مکرر اعمال انسان را بهعنوان پیشفرستادهها تعبیر میکند مثل آیه سوره حشر:«یا أیهَا الَّذینَ امَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ» [1] و تعبیر«ما قَدَّمَتْ یداهُ» [2] و«بِما قَدَّمَتْ أَیدیهِمْ» [3]شُحّ نفس

«وَ مَنْ یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَاولئِک هُمُ الْمُفْلِحونَ». این مضمون در آیات پیش هم آمده بود؛ در سوره حشر هم این مضمون را خواندیم. «شُح» عبارت است از بخل توأم با طمع و حرص. بخل یعنی امساک، در مقابل جود که بخشندگی است.

در قرآن، هم کلمه «بخل» و هم کلمه «شُح» آمده است. آنطور که بعضی گفتهاند بخل عبارت است از همان حالت امساک. در فارسی هم میگوییم فلانکس آدم بخیلی است، یعنی آدم ممسکی است، جود و بخشش ندارد. شُح، بخل است بهعلاوه حرص. حال ممکن است کسی بخیل باشد یعنی نسبت به آنچه دارد خیلی ممسک باشد اما حرص اینکه باز بیشتر به دست آورد نداشته باشد. حریص نیست اما آنچه را که دارد با گاز انبر هم نمیتوان از دستش بیرون آورد. بعضی دیگر حریص هستند،

[1]. حشر/ 18.

[2]. کهف/ 57؛ نبأ/ 40.

[3]. بقره/ 95؛ نساء/ 62؛ قصص/ 47؛ روم/ 36؛ شوری/ 48؛ جمعه/ 7.