خدا بخورد و خدا را گواه بگیرد که آنچه میگوید راست است و دروغ نمیگوید؛ یعنی یک بار شهادت دادن کافی نیست، باید چهار بار باشد؛ چهار بار هم باید توأم با سوگند باشد.آیا این مقدار کافی است؟ باز هم کافی نیست. در مرتبه پنجم باید به خودش لعنت کند و بگوید: «لعنت خدا بر من اگر دروغ بگویم.» آیا همین جا کار تمام میشود و به زن میگویند ثابت شد که تو زنا کردهای؟ نه. به زن تکلیف میکنند و میگویند شوهرت «لعان» کرد (یعنی چهار بار قسم خورد و یک بار هم خودش را لعنت کرد اگر دروغگو باشد) تو چه میگویی؟ اگر زن اقرار کرد [مجازات میشود] و اگر هم سکوت کرد و از خود دفاع نکرد، باز مثل اقرار است. ولی یک راه دیگر جلو زن میگذارند، میگویند تو هم بیا مثل او قسم بخور، چهار بار خدا را گواه بگیر و قسم بخور که شوهرت دروغ میگوید و در دفعه پنجم بگو «غضب خدا بر من اگر شوهرم راست میگوید.» اگر حاضر نشد این کار را انجام دهد، میگویند پس معلوم شد تو زنا کردهای و حد بر تو جاری میشود. اما اگر حاضر شد و گفت من هم از خودم دفاع میکنم، تکلیف چه میشود؟ مرد چهار بار شهادت داده و خودش را هم لعنت کرده اگر دروغ گفته باشد، و زن هم چهار بار سوگند خورده که شوهرش دروغ میگوید و برای پنجمین بار گفته است که «غضب خدا بر من اگر شوهرم راست گفته باشد.» اینجا اسلام چه حکم میکند؟ آیا مرد را در حکم قاذف و تهمتزن میشناسد و به او تازیانه میزند؟ نه. آیا زن را زناکار میشناسد و او را مجازات میکند که در اینجا مجازاتش رجم و سنگسار است؟ نه. پس چکار میکند؟ اسلام میگوید حال که کار به اینجا کشیده است، میان شما جدایی مطلق باید باشد و طلاق هم لازم نیست، همین عمل در حکم طلاق است، شما دیگر از یکدیگر جدا هستید، تو این طرف جو و تو آن طرف جو، دیگر از این