«اسرائیلیات» جمع «اسرائیلیه» به معنای داستان یا افسانه‌ای است که منشأ اسرائیلی دارد و سلسله سند داستان به چنان منشأی ختم شود اعم از شخص یا کتاب. خود کلمه «اسرائیلی» منسوب است به «اسرائیل» که لقب یعقوب پیامبر علیه السّلام می‌باشد و یهودیان چون به او منتسب‌اند، به «بنی اسرائیل» مشهورند. فرقی نمی‌کند که این انتساب دینی باشد یا نسبی؛ یعنی هر کس به آیین یهود بگرود «اسرائیلی» نامیده می‌شود؛ خواه منتسب به یکی از نوادگان حضرت یعقوب باشد یا نباشد. [3]
کلمه «اسرائیل» واژه‌ای عبری است به معنای «پیروزی بر خدا» این واژه مرکب است از «إسرا» به معنای پیروزی و چیره شدن و «ئیل» به معنای قدرت تام و تمام که لقب خداست. سرمنشأ این وجه تسمیه، افسانه‌ای است که می‌گوید: حضرت یعقوب تمام یک شب با خدا کشتی گرفت؛ در پایان و هنگام صبح بر خدا چیره شد. [4]