نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 30
کردن طرف مقابل بود گر چه به بهای کاستن از کرامت دین باشد. ابن جوزی از دار قطنی و او از ابو حاتم ابن حبان نقل میکند که از عبد اللّه بن علی شنیدم و او از محمد بن احمد بن جنید شنیده بود که: عبد اللّه بن یزید معری از مردی بدعتگذار که از کارش دست برداشته بود حکایت میکند که میگفت: «دقّت کنید حدیث را از چه کسی فرا میگیرید؛ چون ما عادت داشتیم برای تأیید هر رأی و نظری حدیثی جعل کنیم ...» و باز از ابن لهیعه نقل میکند که گفت: «پیرمردی از خوارج را دیدم که توبه کرده بود و میگفت: محتوای احادیث متن دین است؛ پس دقت کنید که حدیث را از اهلش بیاموزید؛ چون ما عادت داشتیم هر چه را خوش داشتیم آن را در قالب حدیثی قرار میدادیم». از فرد دیگری نیز نقل میکند که گفت: «هرگاه ما گرد هم مینشستیم و چیزی را در جمع خود میپسندیدیم، آن را در قالب حدیثی مطرح میساختیم». [1] ابو ریّه میگوید: «جعل حدیث برای تأیید مذهب تنها دامن اهل بدعت و هواداران مذاهب عقیدتی را نگرفته بود. در میان اهل سنت که در مذاهب فقهی با هم اختلاف داشتند نیز کسانی بودند که احادیث بسیاری را در تأیید مذهب یا بزرگداشت امام خودشان جعل میکردند. از آن جمله حدیثی است که پیروان ابو حنیفه از ابو هریره و او از پیامبر صلّی اللّه علیه و آله در نکوهش شافعی و ستایش ابو حنیفه نقل کردهاند، بدین مضمون: در میان امت من مردی به نام محمد بن ادریس سر بر خواهد آورد که ضررش بر امت از شیطان بیشتر است، و نیز مردی به نام ابو حنیفه ظهور خواهد کرد که چراغ امت من است. این روایت را خطیب بغدادی با اکتفا به قسمت مربوط به ابو حنیفه آورده است و در پی آن میگوید: حدیثی ساختگی است که توسط محمد بن سعید مروزی بورقی جعل شده است. او نیز آن را در شهرهای خراسان و سپس در عراق نقل کرده و به آن چنین افزوده است: و در میان امت من مردی به نام محمد بن ادریس سر بر خواهد آورد که فتنهاش از فتنه شیطان برای امت من زیانبارتر است.- ابو ریّه میگوید:- با اینکه بطلان این حدیث هویداست، ولی در میان فقیهان صاحب نام مذهب حنفی هنوز کسانی یافت میشوند که در کتابهای [1] همان، ص 38 و 39.
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 30