نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 2 صفحه : 117
از اكابر علماى اسلاميّه و فقهاى دينيّه بشمار ميرود كه در امر بمعروف و نهى از منكر و ترويج علوم دينيّه و قيام بوظائف اسلاميّه جدّى وافى داشت، در محلّه جديد از بلده كاظمين مدرسه بزرگى بنا نهاد و بمدرسه الزهراءاش ناميد، كتابهاى بسيارى براى طلّاب علوم دينيّه وقف نمود، محض بجهت ترويج احكام اسلاميّه چندين مرتبه با حكومت بغداد علم مخالفت برافراشت و از اينرو، ساعت شش و نيم از شب سهشنبه دهم ذى القعدة هزار و سيصد و چهل و يك هجرت باقتضاى بعضى علل سياسى، جمعى از علماى شيعه مقيم عراق عرب، از طرف دولت عراق بايران نفى گرديدند و بعضى ديگر نيز كه از آنجمله صاحب ترجمه (خالصى) بحجاز تبعيد شدند. خالصى پس از اداى وظائف حجّ و زيارت حضرت رسالت و ائمّه بقيع عليهم السلام برحسب درخواست دولت قوى شوكت ايران به بندر بوشهر رفت بعد عزيمت اسپهان داده و در همه آنها محلّ عنايت دولت و احترامات فائقه ملّت گرديد، سپس ملاقات بعضى از اكابر و طراز اوّل علماى نجف را كه در آن اوان بقم آمده بودند تصميم داده و بدان بلده طيّبه رفت و از آنجا بمشهد مقدّس رضوى عزيمت نموده و در آنجا اقامت گزيد و بتأليف و تصنيف و تمشيت امور قضائى و ديگر وظائف دينيّه پرداخت و از تأليفات او است:
1- تداخل الاغسال 2- تلخيص رسائل شيخ مرتضى انصارى 3- حاشيه بر الفيه شهيد 4- الدرارى اللامعات 5- شرح كفاية الاصول آخوند ملا كاظم خراسانى 6- القواعد الفقهية 7- المنحة الالهية. خالصى روز دوازدهم رمضان 1343 ه قمرى (غشمج) در آن ارض اقدس وفات يافت و هم در آنجا مدفون گرديد.
(ص 17 ج 4 دريعه و 122 ج 2 عه)
خالطيه- فرقهايست از معتزله كه اتباع احمد بن خالط، از تلامذه نظام ميباشند، پارهاى عقائد مختلفه بعقائد استاد مذكور خود افزودهاند، چنانچه به تناسخ معتقد بوده و گويند حساب روز قيامت در دست حضرت مسيح است و ادلّه رؤيت الهى را نيز حمل برؤيت عقل فعال مىنمايند.
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 2 صفحه : 117