پيامبر اسلام (ص) مي فرمايد: لا تحقرن احداً من المسلمين فان صغير هم عند الله کبير [2]؛ هيچ مسلماناني را نبايد کوچک شمرد؛ زيرا کوچک آنان در پيش گاه خداوند بزرگ است.

نتيجه گيري

با اين مطالب روشن شد که اسلام بر اساس اصولي هم چون اصل اعتقاد و برائت از سوء ظن و ارتباط مشاوره اي در حوزه ي منطقه الفراغ (حوزه اي که اسلام به صراحت يا اجتهاداً به آن ها نپرداخته است) سيستم روابط انساني و الهي را مي پسندد، يعني در روابط حاکم و زير دست، احکام الهي و احکام مبتني بر انسان گرايي حکومت مي کنند.

6. برنامه ريزي

برنامه ريزي (Programming- Planning) که به دو بخش برنامه ي دراز مدت (Strategic Planning) و ميان مدت (Medium- Programming) تقسيم مي شود، از مهم ترين ابزار و ارکان مديريت و جزو ضرورت هاي مسير رشد آدمي است؛ و فرد و سازمان براي رسيدن به اهداف خويش به برنامه ريزي دقيق نيازمندند، خصوصاً با توجه به عدم اطمينان ناشي از تغييرات محيطي، ضرورت برنامه ريزي را بيش تر نشان مي دهد.

واژه‌ي برنامه در اصطلاح برنامه ريزي به معناي راه و روشي است که از نظر زماني به آينده متکي باشد و براي برنامه ريزي نيز تعاريف متعددي ارائه شده است:

الف) تدوين و تعيين فعاليت هايي که بايد در محدوده‌ي راه ها و در چارچوب روش هاي مشخص شده انجام پذيرد.

ب) انتخاب راه و روشي مناسب براي بهتر رسيدن به هدف. [3]