ظنونهم يا صحارک فان في ذلک رياضه منک لنفسک و رفقاً برعيتک و اعذاراً تبلغ
به حاجتک من تقويمهم علي الحق [1] عذر خويش را در مورد آن چه موجب بدبيني
شده آشکارا با آنان در ميان گذار، و با صراحت، بدبيني آن ها را از خود
برطرف ساز، چه اين که صراحت موجب تربيت اخلاقي تو، و ارفاق و ملاطفت براي
رعيت است و اين بيان عذر، تو را به مقصودت در وادار ساختن آنها به حق مي
رساند.
6. مشاورت و مشارکت زير دستان در تصميم گيري
يکي از راه هاي رشد شخصيت انسان، که منشا رشد روند اجرايي و
اهداف سازمان و اداره نيز مي شود، ارزش نهادن به افکار و انديشه هاي ديگران
است که با کرامت آدمي نيز سازگار است؛ در مقابل، بي اعتنايي به افکار
معقول زيردستان و روحيه ي استبدادي و نه تنها با رشد شخصيت انساني منافات
دارد، که منشا سقوط حوزه ي مديريتي نيز مي شود.
خداوند در قرآن امر مشورت را مي ستايد و مي فرمايد:
فان اراد افطالاً عن تراض منهما و تشاور فلا جناح عليهما هر آن گاه که پدر و مادر با رضايت و مشورت بخواهند کودک را زودتر از شير بازدارند، گناهي بر آن ها نيست. و الذين استجابو الربهم و اقامو الصلوه و امرهم شوري بينهم و مما رزقهم ينفقون
آنان که دعوت پروردگارشان را اجابت کردند و نماز را به پا داشتند و
امورشان را به مشورت گذاشتند و از آن چه که روزي شان کرديم انفاق مي کنند و
نيز به پيامبر فرمان مي دهد که و شاور هم في الامر[2] اي پيامبر در کارها با مسلمانان مشورت بنما.
مورخان نيز بر اين باورند که مشورت و مشارکت با اصحاب از سيره پيامبر (ص) به شمار مي رود: کان رسول الله (ص) کثير المشاوره لاصحابه[3] پيامبر با اصحابش زياد مشورت مي کرد. شايان ذکر است که بهره گرفتن از
افکار ديگران و انديشه ي صاحب نظران، شکوفايي استعدادها و دست يابي به
حقيقت، شناخت خطاها، شناخت مقدار دوستي ها و دشمني ها و جلوگيري سرزنش ها
فوايد مشورت به حساب مي آيند.