متتعتع فاني سمعت رسول الله يقول في غير موطن لن تقدس امه لا يوخذ للضعيف
فيها حقه من القوي غير متتعتع ثم احتمل الخرق منهم و العي و نم عنهم الضيق و
الانف يبسط الله عليک بذلک اکناف رحمته و يوجب لک ثواب طاعته واعط ما
اعطيت هنيئاً واضع في اجمال و اعذار براي مراجعان خود وقتي مقرر کن تا به
نياز آن ها شخصاً رسيدگي کني؛ مجلس عمومي و همگاني براي آن ها تشکيل ده و
درهاي آن را به روي هيچ کس نبند و به خاطر خداوندي که تو را آفريده تواضع
کن و لشکريان و مخافظان و پاسبانان را از اين مجلس دور ساز، تا هر کس با
صراحت و بدون ترس و لکنت سخنان خود را با تو بگويد؛ زيرا من بارها از رسول
خدا (ص) اين سخن را شنيدم که «ملتي که حق ضعيفان را از زورمندان با صراحت
نگيرد، هرگز پاک و پاکيزه نمي شود و روي سعادت نمي بيند» سپس خشونت و تندي
آن ها را در سخن تحمل کن؛ در مورد آن ها هيچ گونه محدوديت و استکبار روا
مدار که خداوند به سبب اين کار، رحمت واسعش را بر تو گسترش خواهد داد و
ثواب اطاعت براي تو فراهم خواهد شد، آن چه مي بخشي به گونه اي ببخش که
گوارا باشد (بي منت و بي خشونت) و خودداري از بخشش را با لطف و معذرت خواهي
توام کن.
3. توجه دقيق به اطرافيان مدير و حاکم
کنترل و نظارت بر رفتار و اعمال اطرافيان براي استحکام مديريت و
حکومت از واجبات شمرده مي شود. چه بسيار حکومت هايي که در اثر ميدان دادن
به اطرافيان نادان و حقير به جاي افراد عاقل و فاضل، به شکست کشيده شدند.
امام علي (ع) خطاب به مالک اشتر مي نويسد:
ثم ان للوالي خاصه و بطانه فيهم استئثار و تطاول و قله
انصاف في معامله فاحسم ماده اولئک بقطع اسباب تلک الاحوال و لاتقطعن لاحد
من حاشيتک و حامتک قطيعه ولا يطمعن منک في اعتقاد عقده تضرّ، بمن يليها من
الناس في شرب او عمل مشترک يحملون مونته علي غير هم فيکون مهنا ذلک لهم
دونک و عيبه عليک في الدنيا و الاخره[1] پس براي زمام داران خاص و صاحب اسراري است که خود خواه و دست درازند و در داد و