است تبعيت بکن. شايان ذکر است که جدّيت و عدم تسامح در اسلام، به معناي خشک
بودن و سخت گيري بي جا نيست. سعهي صدر رهبري و مديريت و سهل انگاري در
برابر لغزش ها و اشتباهات سهوي کارگزاران و نيز مهلت دادن به آن ها براي
جبران نقايص و، به طور کلي ، تسامح ورزيدن در امور فرعي، تا آن جا که به
اهداف سازمان لطمه اي وارد نشود نيز مورد تاکيد متون ديني اسلام قرار گرفته
است. خداوند متعال، ملايمت و مداراي پيامبر را که شعاعي از رحمت الهي است
اين چنين توصيف مي کند:
فَبِمَا رَحمَهٍ مِنَ اللهِ لِنتَ لَهُم وَ لَوْ کُنتَ
فَظّاً غَلِيظَ القَلبِ لَا نفَضُّوا مِنْ حَولِکَ فَاعفُ عَنهُم وَ
استَغفِر لَهُم[1]؛ به سبب رحمت خداوندي با مردم نرم شدي. اگر
تندخو و سخت دل بودي، هر آينه مردم از اطرافت پراکنده مي شدند، پس از آنان
در گذر و برايشان طلب آمرزش کن.
7-3. تواضع و فروتني:
رهبران و زمام داران بايد بيش از ديگران اهل فروتني، خصوصاً
نسبت به زيردستان و کارگزاران و ارباب رجوع خود باشند. خداوند سبحان در اين
باب پيامبرش را فرمان مي دهد که وَ لاَ تَمشِ فِي الاَرضِ مَرَحاً اِنَّکَ لَن تَخرِقَ الاَرضَ وَ لَن تَبلُغَ الجِبَالَ طُولاً[2]؛ و در زمين به تکبر راه مرو که هرگز زمين را نمي شکافي و به بلندي کوه ها نمي رسي. و اخفض جناحک للمومنين[3]؛ بال خود را براي مومنان پهن کن. وَ اخفِض جَنَاحَکَ لِمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ المُومِنِينَ[4]؛ براي مومناني که تو را تبعيت مي کنند فروتن باش.
8-3. دل سوزي و خير خواهي:
اگر کارگزاران و نيروهاي تابعه احساس کنند که مدير و رهبر
خيرخواهانه و دل سوزانه با آن ها برخورد مي کند و در رنج و درد و شادي آنان
شرکت دارد، با عشق و علاقهي بيشتري تلاش مينمايند. اين مطلب نيز به
عنوان يکي از اوصاف پيامبر در قرآن بيان شده است: لَقَد جَاءَکُم رَسُولً مَن اَنفُسِکُم عَزِيزٌ عَلَيهِ مَاعَنِتُّم حَرِيصٌ عَلَيکُم بِالمُومِنِينَ روُفٌ