نتيجه گيري

1. منظور از نظام تربيتي، مجموعه‌ي منظمي از گزاره ها و گفتارهايي است که اصول، مباني، اهداف و روش هاي تربيتي را تشکيل مي دهند.

2. بحران‌هاي فردي و اجتماعي و رابطه‌ي آن با ضعف اعتقادات ديني و نيز ابطال‌پذيري و ناتواني عقل و تجربه در شناخت تمام نيازهاي واقعي انسان و نيازمندي تمام انسان‌ها در همه‌ي عصرها به تربيت و رشد و هدايت و هم چنين تفسير دنيا و آخرت به عنوان دو چهره‌ي يک حقيقت و تاثير رفتارهاي دنيوي در صورت خاص اخروي و توجه به ابعاد مادي و معنوي يا جسماني و روحاني انسان، به عنوان براهين و دلايل بيرون متون ديني، ضرورت ارتباط دين و نظام تربيتي را اثبات مي‌کنند؛ گر چه قلمرو دين درآن نظام را توضيح نمي دهند.

3. وحدت موضوع و اهداف دين با نظام تربيتي که عبارت است از انسان و رشد و تربيت و تزکيه و هدايت او بيان گر ارتباط وثيق و محکم ميان آن دو حقيقت است. اين نکته کاملاً از آيه‌ي دوم سوره‌ي شريفه جمعه که مي فرمايد: هو الذي بعث في الاميين رسولاً منهم يتلوا عليهم آياته و يزکيهم و يعلمهم الکتاب و الحکمه [1] آشکار مي شود.

4. در متون ديني يعني قرآن و روايات پيشوايان دين گزاره هاي توصيفي و توصيه اي فراواني در قلمروهاي گوناگون علوم انساني، خصوصاً تعليم و تربيت به چشم مي خورد. اين گزاره‌ها به دو دسته تقسيم مي شوند: نخست گزاره‌هايي که به صراحت