است، تا انگيزه‌اى بر عبادت خدا شود. براستى به حكمت خدا بنگر و بعد رحمت خدا را نگاه كن، سپس زمينه سازى خداوندى را ببين كه چگونه در يك غريزه واحد دو زندگى ظاهرى و باطنى فراهم كرده است زندگى ظاهرى كه حيات هر كسى به بقاى نسلش كه نوعى از وجود اوست مربوط مى‌شود، و حيات باطنى كه همان حيات اخروى است.

بدين جهت، اين لذت ناقص با سرعت زوالى كه دارد، باعث ميل و رغبت به لذت كامل و مداوم شده و انسان را وادار به عبادت مى‌كند تا بدان وسيله به آن لذت برسد به اين ترتيب بنده خدا با علاقه زياد به لذّت، مواظبت بر عملى كه او را به نعمتهاى بهشتى مى‌رساند، بر خود سهل مى‌بيند. هيچ ذره‌اى از ذرات ظاهرى و باطنى بدن انسان بلكه از ذرّات ملكوت آسمانها و زمين نيست، مگر اين كه از لطايف و شگفتيهاى حكمت در آن به قدرى نهفته است كه عقول را سرگردان مى‌سازد ليكن از آن لطايف، براى دلهاى پاك به اندازه صفا و به مقدار اعراض آنها از زيبايى و فريب دنيا آشكار مى‌شود. البته ازدواج به خاطر بر طرف كردن غائله شهوت براى كسانى كه به دليل ناتوانى و عنين بودن خوددارى نكرده باشند كه اكثريت مردم را تشكيل مى‌دهند از نظر دينى واجد اهميّت است، زيرا شهوت اگر غلبه كند و نيروى تقوا هم در برابر آن مقاومت نكند، به ارتكاب فحشا و منكرات مى‌انجامد و آيه مباركه اشاره به آن دارد: إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ في الْأَرْضِ وَ فَسادٌ كَبِيرٌ«51».

اما اگر شهوت با لجام تقوا مهار شود، نتيجه نهايى آن خواهد بود كه اعضاى بدن را از قبول شهوت باز دارد و چشم و هواى نفس را حفظ كند. امّا نگهدارى دل از وسوسه‌ها و انديشه‌هاى نادرست هميشه در تحت اختيار شخص نيست، بلكه هواى نفس همواره انسان را به خود جذب و امور مربوط به آميزش را به او تلقين مى‌كند و اكثر اوقات شيطان وسوسه‌كننده او، آرام نمى‌گيرد. و گاهى بعضى از امور آميزش از خاطر او مى‌گذرد به طورى كه اگر در برابر پست‌ترين افراد صراحتا بگويد، شرم مى‌كند و خداوند بر قلب او