نگرداند.» معناى اين سخن آن است كه مفيد به حال او باشند نه آنكه باعث گرفتارى او گردند. اين مطلب اشاره به اين سخن دارانى دارد كه: «آنچه از زن و فرزند و ثروت كه تو را از ياد خدا باز دارد، ناميمون است.»

خلاصه آنكه از كسى درباره اعراض از نكاح به طور مطلق روايتى نقل نشده است مگر اين كه به شرطى مقيّد گرديده است اما در مورد تشويق به ازدواج هم به گونه مطلق و هم مقرون به شرط، رواياتى آمده است. بنابراين با نقل موارد خاص آفات و فوايد نكاح، پرده ابهام را بر طرف مى‌سازيم.

سود و زيان ازدواج‌

در ازدواج پنج فايده است:

1- فرزند 2- سركوب كردن شهوت 3- اداره امور منزل 4- افزايش فاميل 5- مجاهده با نفس در رعايت حقوق زنان.

فايده اوّل- فرزند هدف اصلى ازدواج است‌

و نكاح به همان منظور مقرر شده و مقصود از آن بقاى نسل و خالى نماندن جهان از جنس آدمى است. شهوت به عنوان يك انگيزه آفريده شده و همانند موكلّى است براى موجود نر تا بذر را بپاشد و براى ماده تا كشت را بپذيرد و اين لطفى از جانب خدا براى سوق دادن انسان به فراهم آوردن فرزند به وسيله آميزش است، همچون رام ساختن پرنده در پراكندن دانه‌اى كه مورد علاقه اوست تا به دام افتد و قدرت ازلى پروردگار نارسا نبود كه از آغاز بدون تخم افشانى و ازدواج انسان را خلق كند، امّا حكمت چنين اقتضا مى‌كرد كه با وجود بى‌نيازى، به منظور اظهار قدرت و به تمام رساندن عجايب صنعت و به وقوع پيوستن آنچه در مشيّت او گذشته و مقدّر شده و قلم قدرت بر او جارى گشته، اسباب و مسبّباتى را تنظيم فرمايد، و از طريق فرزند از چهار جهت- كه همانها به هنگام ايمنى از فتنه‌هاى شهوت، هدف اصلى در تشويق به ازدواج مى‌باشند- به خدا نزديك شود، به حدّى كه كسى مايل‌