نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 439
بعضى گفتهاند: فقط افراد سبك مغز و خوشگذران هستند كه مزاح
مىكنند و هر كه در انجمنى دچار شوخى و يا جار و جنجالى شد بايد در وقت
برخاستن از مجلس خدا را ياد كند.
پيامبر (ص) فرمود: «هر كه در مجلسى بنشيند و سر و صداى زيادى كند و
پيش از بلند شدن از آن مجلس بگويد: پروردگارا منزّهى تو و من تو را
مىستايم، گواهى مىدهم كه هيچ معبود بحقّى جز تو وجود ندارد، من از تو طلب
آمرزش مىكنم و به درگاه تو باز مىگردم» خداوند هر گناهى را كه او در اين
مجلس مرتكب شده است، مىآمرزد.«78»
باب سوم در حق مسلمان، خويشان، همسايگان و بردگان و كيفيت معاشرت با كسانى كه چنين ارتباطهايى با انسان دارند.
بدان كه انسان يا با ديگران است و يا تنهاست و از آن جا كه زندگى
انسان به تنهايى مشكل است و جز با معاشرت با همنوعان ميسّر نيست، ناگزير
بايد آداب معاشرت را بياموزد و براى هر معاشرى در معاشرتش آدابى است و اين
آداب نيز به قدر حق اوست و حقش نيز به مقدار رابطهاى است كه بر اساس آن
معاشرت برقرار شده است. رابطه يا رابطه خويشاوندى است كه خصوصىترين رابطه
است و يا رابطه اخوّت اسلامى است كه
عمومى ترين نوع روابط مىباشد و يا رابطه همسايگى و يا هم سفرى و يا
هم مكتبى و هم درسى است و يا دوستى و برادرى است هر كدام از اين روابط
چندين درجه دارد، بنابراين خويشاوندى داراى حقى است و ليكن حق خويشاوند
محرم مهمتر است. محرم حقى دارد اما حق پدر و مادر مهمتر است. همچنين حق
همسايه بر حسب دورى و نزديكى به منزل تو متفاوت است و تفاوت بر حسب ميزان
نسبت مشخص مىشود تا آن
78- اين حديث را ابن سنّي در کتاب عمل اليوم و اللّيله، ص 120 از حديث ابوهريره، نقل کرده است.
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 439