نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 428
از جمله شرايط وفا آن است كه انسان غيبت مردم را درباره دوستش
نشنيده بگيرد بويژه در مورد كسى كه نخست اظهار مىكند كه علاقهمند به
دوستش است تا متّهمش نكنند سپس بساط سخن را مىگسترد و راجع به دوست مطالبى
مىگويد كه باعث تيرگى دل مىشود، و اين خود از حيلهگريهاى دقيق براى
برهمزدن بين دوستان است و كسى كه از اين حالت پرهيز نكند هرگز دوستىاش
دوام نخواهد داشت.
شخصى به حكيمى گفت: من به خواستگارى محبت تو آمدهام، گفت: اگر
كابين آن را سه چيز قرار دهى قبول مىكنم: به هيچ سخنى درباره من گوش فرا
ندهى و در هيچ كارى با من مخالفت نكنى و به خاطر خدا بىدليل مرا تحقير
نكنى.
همچنين از شرايط وفا آن است كه حرف دشمن دوستت را باور نكنى چرا كه
گفتهاند: هر گاه دوستت از دشمنت اطاعت كرد، در حقيقت آنان در دشمنى با تو،
همدست شدهاند.
حق هشتم: سبك گرفتن و ايجاد تكليف نكردن است
توضيح اين كه برادرش را به آنچه باعث زحمت است مكلّف نسازد، بلكه
كارى كند كه قلب او را از گرفتاريها و نيازمنديها آسوده و او را از اين كه
چيزى از مشكلات خويش را به دوش خود بيندازد راحت سازد و از مقام و مال
چيزى از او كمك نخواهد و او را به تواضع نسبت به خود و دلجويى و برآوردن
حقوقش وادار نكند، بلكه از دوستى او هدفى جز خداى تعالى نداشته باشد در
حالى كه از دعاى او تبرّك جويد و از ديدار او انس و الفت جسته و بر دين
خويش كمك بگيرد و به سبب اداى حقوق و تحمل هزينه زندگى او تقرّب به درگاه
خدا را بطلبد.
يكى از بزرگان گويد: هر كه از برادرانش مالى بطلبد در حالى كه آنان
خود آن مال را مىجويند به ايشان ستم كرده است، و هر كه همچون خواسته ايشان
را بخواهد آنان را به زحمت انداخته و هر كه چيزى نخواست بر آنان تفضّل
كرده است.
يكى از حكيمان گويد: هر كه خودش را نزد دوستان بالاتر از آنچه هست قلمداد
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 428