نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 252
غبار بر باد رفته خواهد بود. خداى عزّ و جلّ مىفرمايد: أَ
فَمَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى تَقْوى من الله وَ رِضْوانٍ خَيْرٌ أَمْ
من أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانْهارَ به في نارِ
جَهَنَّمَ ...«48» و تفسير تقوا عبارت است از ترك چيزى كه گرفتن آن مانعى
ندارد از ترس آن كه مبادا مرتكب خلافى بشود و آن در حقيقت طاعت و ذكر است
بدون نسيان و علم است بدون جهل كه پذيرفته و غير مردود است.
غزالى گويد: «اين بود موارد دقيق پارسايى و تقوا از نظر سالكان راه
آخرت، و تحقيق در آن باره چنين است كه پرهيزگارى آغازى دارد كه عبارت است
از خوددارى از آنچه فتوا حرام كرده و آن پرهيزگارى مردمان عادل مىباشد و
انتهايى دارد كه عبارت از پرهيز صديقين است و آن خوددارى از تمام چيزهايى
است كه براى خدا نباشد از چيزهايى كه روى هواى نفس انجام گيرد و يا آن كه
به واسطه عمل ناپسندى به او برسند و يا خود واسطه عمل ناشايستى باشد و بين
اين دو، مراتب مختلفى در احتياط وجود دارد. پس هر چه بنده نسبت به نفس خود
سختگيرتر باشد در روز قيامت سبكبارتر و از صراط زود گذرتر و دورتر از آن
خواهد بود كه كفّه بديهايش بر كفه خوبيهايش بچربد و تفاوت منازل در آخرت بر
حسب تفاوت اين درجات پرهيز است همچنان كه دركات آتش دوزخ درباره ستمگران
نيز بر حسب تفاوت پليدى درجات حرام، فرق مىكند، و هر گاه حقيقت كار را
فهميدى اختيار و انتخاب با تو است اگر خواستى بيشتر احتياط كن و اگر مايلى
جلو هواى نفست را رها كن، اگر احتياط كنى به نفع خودت عمل كردهاى و اگر
بىبندوبار باشى به زيان خودت عمل كردهاى.
[48] توبه / 109: آيا کسي که شالوده آن را بر
پرهيز از خدا و خشنودي او بنا کرده، بهتر است، يا کسي که اساس آن را بر
کنار پرتگاه سستي بنا نموده که ناگهان در آتش دوزخ فرو ميريزد ...
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 252