نام کتاب : ادوار اجتهاد از ديدگاه مذاهب اسلامي نویسنده : جناتی، محمدابراهیم جلد : 1 صفحه : 415
اخذ كند يعنى آن عالم حكم را از راه خواندن حديث به مكلف تعليم دهد .
دارندگان اين نظر مكلف را بعد از آشنايى به حكم , مجتهد محسوب مى دارند نه
مقلد و اين بدين جهت است كه قول مجتهد را ناقل قول امام مى دانند نه ناقل
قول خودش . در هر حال با اين اجتهاد هيچ مشكله اى را نتوان حل , و هيچ
خلايى را نتوان پر , و هيچ نارسائى را نتوان برطرف كرد .
4 ـ ويژگيهاى امام در مقام استنباط
فتاوايى كه بعد از پيروزى انقلاب از امام صادر شد نمايانگر اين
است كه ايشان در مقام استنباط احكام الهى از منابع و مايه هاى اصلى شناخت
داراى ويژگيهاى خاص به شرح ذيل بوده است :
1 ـ رعايت كامل از موازين و معيارهايى كه در اجتهاد اعتبار شده است .
2 ـ بررسى دقيق اصول و قوانين كلى كه اجتهاد در آنها براى استخراج احكام به كار گرفته مى شود .
3 ـ بررسى دقيق فروع اصول و مصاديق قوانين كلى و ارتباط بين آنها .
4 ـ توجه كامل به ابعاد ادله اجتهادى از حيث شرايط زمان و مكان صدور و خصوصيت سائل و نيز جهت صدور .
5 ـ بررسى برداشتهاى عالمان پيشين از ادله اجتهادى .
6 ـ بررسى ادله فقاهتى در مواردى كه داراى ادله اجتهادى نباشد .
7 ـ توجه كامل به عناصر مشترك اصولى .
8 ـ توجه به عناوينى كه به عنوان اولى و عناوينى كه به عنوان ثانوى براى احكام موضوع مى باشند و عدم خلط بين آنها .
9 ـ توجه به قانون اهم و مهم و دفع افسد به فاسد .
10 ـ جمود نداشتن بر عناوينى كه در عناصر خاصه استنباط وارد شده است و پرهيز از دخالت دادن عوامل ذهنى و خارجى .
11 ـ دقت در عناصر خاصه استنباط كه دربردارنده علل احكام مى باشند و آنها كه داراى علل آنها نمى باشند .
12 ـ همه سونگرى و توجه به ارتباط ميان مسائل زندگى فردى و عبادى و ميان
نام کتاب : ادوار اجتهاد از ديدگاه مذاهب اسلامي نویسنده : جناتی، محمدابراهیم جلد : 1 صفحه : 415