1 ـ وحيد بهبهانى

طلايه دار اين دوره , مجدد قرن سيزدهم , استاد كل , آية الله علامه آقا محمد باقر وحيد بهبهانى است كه در سالهاى 1173 تا 1205 مرجعيت و زعامت شيعيان به عهده او بود . مقام علمى , حسن اداره و تدبير و استعداد فوق العاده و ذوق خاص وحيد در آن عصر زبانزد خاص و عام بود , به گونه اى كه او را از نوادر جهان اسلام به شمار آورده و نقطه عطف مهمى در تحول بحثهاى اصولى و اجتهادى محسوب مى گشت .

وحيد بهبهانى با تلاش فراوان و ارائه نظرات جالب و پوياى اجتهادى خود توانست سهم مهم و مؤثرى در دگرگونى و رشد و تكامل مسائل اجتهادى داشته باشد .

او در تدريس از قدرت فوق العاده اى برخوردار بود و در كرسى درس جولان خاصى داشت و با مهارت شگفت انگيزى اصول فقه را در فروع مختلف پياده مى كرد , و بدين جهت بود كه صدها مجتهد كم نظير را تربيت كرد , و آنان نيز به سهم خود در تكامل و گسترش بحثهاى اجتهادى تأثير بسزايى داشتند . تربيت يافتگان مكتب اصولى وحيد در بيشتر شهرها حضور داشته و در حفظ مكتب اجتهادى او كوشا بودند . از جمله شاگردان معروف او عبارتند از آيات عظام :

سيد محمد مهدى بحرالعلوم ( م . ( 1212

شيخ جعفر كبير كاشف الغطاء ( م 1228 ) در نجف .

سيد على طباطبايى ( م 1231 ) در كربلا .

سيد محسن اعرجى ( م 1240 ) در كاظمين .

ميرزاى قمى ( م 1233 ) در قم .

ميرزا مهدى خراسانى ( ش 1218 ) در مشهد .

شيه محمد ابراهيم كلباسى ( م 1261 ) در اصفهان .

ملا مهدى نراقى كاشانى ( م 1245 ) در كاشان .

ميرزا يوسف مجتهد ( م 1242 ) در تبريز .

سيد دلدار على نصير آبادى ( م 1235 ) در هند .