4 ـ عدم نياز فقه شيعه در مقام پاسخ به رويدادهاى نوين و مسائل مستحدث به منابع ظنى و غير معتبر , مانند قياس , استحسان , قاعده استصلاح , مصالح مرسله , قانون سلف و . . . و اين بدين جهت است كه با به كارگيرى عنصر اجتهاد در اصول احكام و قوانين كلى آنها به گونه عملى فقه با رويدادها از هر نوع و قسم كه باشند همگام مى گردد و ديگر نيازى براى به كارگيرى منابع ظنى يادشده در مقام استنباط احكام باقى نمى ماند .

سخن كوتاه اينكه : با توجه به نتايج ياد شده آشكار مى شود كه فقه اجتهادى پس از پشت سر گذاشتن گردنه هاى صعب العبور , پا به مرحله جديدى گذارد كه باعث تحول و تكامل استنباط در زمينه ابحاث اجتهادى به گونه عملى و علمى گرديد و در نتيجه توانست مشكلات را از سر راه مسائل جديد و فروع تازه در آن عصر از ميان بردارد .

تأليفات گوناگون شيخ :

شيخ طوسى كتابهاى گوناگون و متنوعى را تأليف نموده است . در زمينه فقه , كتابهاى المبسوط , خلاف و نهايه و غيره . و در زمينه احاديث , دو كتاب تهذيب و استبصار و در زمينه رجال كتابهاى الرجال و فهرست و در كلام المفصح و در تفسير كتاب تبيان و نيز كتابهاى بسيارى در علوم ديگر كه براى پرهيز از طولانى شدن از ذكر آنها خوددارى مى شود .

و اما در زمينه اصول نيز كتابى به نام عدة الاصول تنظيم كرد و مباحث اصول را از فقه جدا نمود و به صورت مستقل مورد بررسى قرار داد . در اين كتاب , شيخ نظرات جالبى را مطرح ساخت و مسائل اصولى را به گونه كامل و با بيانى رسا و با عباراتى شيوا مورد بحث قرار داد و به تكميل بسيارى از مباحث اصوليان پيشين پرداخت . از همين رو , كتاب اصولى او در ميان كتب مشابه تا اين زمان از ارزش و اعتبار خاصى برخوردار است و هر كس آن را با دقت مطالعه كند گفتارما را تصديق خواهد كرد .

اين كتاب از همان زمان جاى خود را در بين كتابهاى اصولى باز كرد و پايگاه ارزنده اى يافت و همواره مورد توجه و مراجعه عالمان اصولى بزرگ قرار گرفت .

در اينجا لازم به يادآورى است كه شيخ طوسى بدون شك خدمت ارزنده اى در تدوين مباحث اجتهادى به جهان تشيع نموده است كه با هيچ امرى قابل مقايسه نيست .