responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ادوار اجتهاد از ديدگاه مذاهب اسلامي نویسنده : جناتی، محمدابراهیم    جلد : 1  صفحه : 222
وى فقهاى حنفى در اين زمينه به تحقيق و تأليف پرداختند .

صاحب كشف الظنون و علامه جلال الدين سيوطى نيز داراى همين نظريه هستند . علامه سيوطى در كتاب الوسائل الى المعرفة الاوائل مى گويد : (( اولين كسى كه در اصول فقه كتاب تصنيف كرد به اتفاق همه , شافعى بوده است , او در اين رساله از نصوص كتاب خدا , سنت , ناسخ و منسوخ , شرايط حديث منقول به خبر واحد , اجماع , اجتهاد , استحسان , قياس و . . . بحث كرده است .

و صاحب كتاب معجم المطبوعات العربيه , طى شماره كتابهاى شافعى چنين مى گويد : (( دومين كتاب شافعى اصول الفقه يا رسالة الامام است و آن نخستين كتابى است كه در اين علم تصنيف شده است . ولى از سوى ديگر بعضى احتمال داده اند اولين كسى كه در اوان حكومت عباسيان به تأليف علم اصول پرداخت , قاضى ابويوسف يعقوب بن ابراهيم كوفى , شاگرد ابوحنيفه بود , زيرا او به سال 182 هجرى قمرى وفات كرد , در حالى كه وفات شافعى به سال 204 هجرى بوده است . ))

مورخ بزرگ اهل سنت احمد بن محمد , معروف به ابن خلكان ( م 681 ) صاحب وفيات الاعيان مى گويد : (( قاضى ابويوسف نخستين كسى است كه در اصول مطابق مذهب استادش ابوحنيفه كتابى نوشته است . )) بيشتر حنفيان داراى اين نظريه اند .

دسته سومى بر اين عقيده اند كه فقيه عراق و استاد محمد بن ادريس شافعى و تنظيم كننده آراى ابوحنيفه : محمد بن حسن شيبانى در تأليف ابحاث اصولى بر شافعى پيشى داشته است , زيرا وفات او به سال 182 يا 189 هبوده است .

ابن نديم در كتاب الفهرست خود مى گويد : علامه محمد بن حسن شيبانى , تأليفى به نام اصول الفقه , داشته و همو مى گويد : شافعى , يك سال ملازم شيبانى بود و در طول اين مدت آنچه از كتابهاى شيبانى مورد پسندش بود استنساخ نمود , امام شافعى نيز خود اعتراف دارد كه از كتابهاى شيبانى به مقدار بار شتر چيز نوشته است .

باز در كتاب فهرست , در طى مؤلفاتى كه براى شيبانى ذكر شده , كتاب اصول الفقه و كتاب الاستحسان و كتاب الاجتهاد بالرأى ياد شده است .

با اين حساب نمى توان گفت محمد بن ادريس شافعى نخستين كسى است كه در ميان اهل سنت , علم اصول را تأليف و تدوين نموده است .

نام کتاب : ادوار اجتهاد از ديدگاه مذاهب اسلامي نویسنده : جناتی، محمدابراهیم    جلد : 1  صفحه : 222
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست