مذهب اماميه چون بر اساس اجتهاد مذاهب ديگر به وجود نيامده , بلكه بر اساس نقل و گفته هاى رسول خدا ( ص ) و امامان ( ع ) بوده است و اجتهاد آنان در طول نص و در چارچوب آن براى بازگرداندن فروع تازه به اصول پايه و تطبيق عام بر مصاديق خارجى آن انجام مى پذيرفت , بدين جهت از ذكر آن به گونه مبسوط در عداد مذاهب فوق خوددارى شد .

28 ـ كتابهاى فقهاى مذاهب اهل سنت :

كتابهايى كه مطابق آراى مذاهب نوشته شده عبارت است از :

مختصر ابوحسين قدورى , در مذهب حنفى .

مختصر ابومحمد عبدالوهاب , در مذهب مالكى .

اقناع ماوردى , مطابق مذهب شافعى .

مختصر ابوالقاسم خرقى , مطابق مذهب حنبلى .

قابل ذكر است كه همه اينها بعد از وفات اصحاب و تابعين بوده است .

در قوت القلوب ابوطالب مكى ( ص 159 ) نزديك به همين مضمون آمده است .

29 ـ علل و اسباب گسترش مذاهب :

اكنون بجاست برخى از علل گسترش مذاهب را در اين دوره يادآور شويم .

1 ـ برخوردارى اسلام از گسترش چشمگير و گرويدن اقوام و ملتهاى مختلف جهان به اسلام كه اين نياز زيادى بر به كارگيرى اجتهاد در منابع براى پاسخگويى در برابر پديده ها را داشت .

2 ـ تكامل تدريجى ابحاث اجتهادى در زمانهاى پيشين , زيرا مجتهدين در قرن دوم و