ج- چنانچه محلّى كه سجده بر آن جايز است پيدا نشود و از مثل حصير و مانند آن نتواند استفاده كند سجده بر فرش مانعى ندارد و اعاده لازم نيست.

س 335- سجده كردن بر مهر يا حصير و بادبزن در مساجد مكه و مدينه چنانچه انگشت‌نما و سبب وهن به مسلمانان بشود، چه حكمى دارد؟

ج- در صورت وهن و اتهام جايز نيست.

س 336- حجاج ايرانى كه وارد فرودگاه مى‌شوند، هنگام نماز به خاطر آنكه ساير مسلمانان جهان نيز تا حدودى آنجا رفت و آمد دارند و مهر، كاغذ، بادبزن، و غيره را در سجده بكار گرفتن براى آنان ناآشنا است، وظيفه ما هنگام سجده نماز چيست؟ آيا صرف ناآشنا بودن كار، براى ديگران، وَهن شيعه بحساب مى‌آيد يا آنكه احساس شود كه آنان از چنين اعمالى تنفر داشته و به وَهن، منجر مى‌شود؟ و اگر به وَهن منجر شود، نماز خوانده شده صحيح است يا خير؟

ج- اگر عمل مزبور موجب انتقاد از مذهب شيعه و توهين و ابراز تنفّر بشود جايز نيست و در اين فرض صحت عمل نيز مشكل است.

س 337- آيا خواندن نماز واجب در حجر اسماعيل اشكال دارد؟

ج- حجر اسماعيل از بيت نيست و خواندن نماز واجب و مستحب، در آن صحيح و بى‌اشكال است، هرچند كه طواف بايد خارج از آن انجام شود. [1]

س 338- فاصله بين مكه و عرفات كه قبلًا چهار فرسخ بوده امروزه با توجه‌

[1]- قال السيد (ره) فى العروة الوثقى: فصل فى القبلة: و هى المكان الذي وقع فيه البيت شرّفه اللَّه تعالى من تخوم الارض الى‌ عنان السّماء للنَّاس كافّة: القريب و البعيد، لا خصوص البنية، و لا يدخل فيه شى‌ء من حجر اسماعيل، و إن وجب ادخاله فى الطواف.