2. بعوضه چيست ؟

(بعوضة)در زبان عرب به معنى «پشه هاى ريز» است و به نوع بزرگ «بق» مى گويند، و در ادبيات فارسى بيشتر در مورد تحقير به كار مى رود.

عنصرى مى گويد:

نايد زور هژبر و پيل، زپشه *** نيايد بوى عبير و گل، ز سماروغ

فردوسى از آن در مواقع تحقير و بى ارزش نمايى چيزى بهره مى گيرد، چنانكه مى گويد:

بدانگه كه قيصر نباشد به روم *** نسنجد به يك پشه اين مرز و بوم

سر پشه و مور تا شير وگرگ *** رها نيست از چنگ و منقار مرگ

بيابان چنان شد ز هر دو سياه *** كه بر مورد و بر پشه شد تنگ راه

معزى مى گويد:

خصم مسكين پيش خسرو كى تواند ايستاد *** پشه كى جولان كند جايى كه باد صرصر است

سعدى با اين كه از قدرت پشه در صورت فشردگى سخن مى گويد و آن را پيروز بر پيل مى داند، مع الوصف آن را نيز نوعى تحقير مى كند چنان كه مى فرمايد:

پشه چو پر شد بزند پيل را *** با همه تندى وصلابت كه در او است

پشه نه تنها موجود ناتوانى است بلكه از عمر بسيار كوتاهى برخوردار است چنانكه مولوى مى گويد: