3. منافقان و گروه دو چهره، كه به ظاهر ايمان آورده و در باطن، جزو كافران مى باشند وحكم ستون پنجم در ميان مسلمانان را دارند، بررسى قرآن درباره اين گروه، از آيه هشتم آغاز شده و در آيه بيستم پايان مى يابد.

بنابراين در آغاز سوره بقره، درباره متقيان، پنج آيه، كافران دو آيه، منافقان سيزده آيه وارد شده است و از اين كه گفتار خود را درباره كافران در دو آيه، ولى درباره دو چهره ها در سيزده آيه خلاصه مى كند، خود گواه روشن بر اهميت شناخت منافقان است كه از نظر موضع گيرى، به مراتب خطرناك تر از كافران مى باشند.

دشمنان نقاب دار، و ناشناخته، دوست نمايانى هستند كه از گرگ بيابانى، درنده ترند،آنان در سنگر دوستى از پشت خنجر مى زنند، به ظاهر دوستند و غم خوار، اما در باطن دشمنى خوشحال. اصرار مىورزند كه امين و رازدارند ولى در واقع خائن وجاسوسند، و از اسرار زندگى و نقاط ضعف وقوت إنسان، كاملاً با خبرند پرهيز از چنين دشمنان ناشناخه بسيار مشكل و احياناً محال است .

چنين دشمنى، همان منافق دو رويى است كه قرآن در مورد آن در سوره هاى مختلفى بحث و گفت و گو نموده است حتى سوره اى مستقل درباره منافقان فرو فرستاده است اميرمؤمنان از پيامبر گرامى (صلى الله عليه وآله وسلم)درباره ابن گروه چنين نقل مى كند:

من از هيچ يك از ملل جهان بر اسلام نمى ترسم، بلكه فقط از يك گروه مى ترسم و آن كافران مسلمان نما وگروه منافق و دوچهره گانند كه شيرين زبان و خوش گفتارند ولى در واقع از دشمنان اسلام هستند، در گفتار با شما