درباره ديالك تيك در هستى و طبيعت چندان بحثى و در كتاب هاى خود پيرامون ديالك تيك در طبيعت چندان سخنى نمى گويد و بيشتر بحث او مربوط به ماترياليسم تاريخى است و او ديالك تيك را در تحولات جامعه بيشتر به كار مى برد، آرى، دوست و همكار ماركس به نام انگلس بيش از او در ماترياليسم فلسفى به بحث و بررسى مى پردازد و دو كتاب او آنتى دورينگ و لوديك فويرباخ در مسائل هستى شناسى مورد استناد ماركسيست هاست حتى لنين و مائوتسه تونگ به سخنان او بسان وحى استناد مى كنند.

پل فولكيه در اين باره مى نويسد:

«ماديت ماركس بيشتر جنبه توضيح تاريخى دارد و كمتر صورت نظريه فلسفى را به خود مى گيرد و به اين ترتيب نوعى ماديت تاريخى است. ماركس هميشه مشغول مطالعه مسائل اجتماعى و سياسى بود و كمتر به فكر حل مسائل مورد علاقه حكمت ماوراءالطبيعه مى افتاد وى مى خواهد از قواعد بزرگ تحول بشريت اطلاع حاصل نمايد».[1]

نتيجه بحث

لفظ ديالك تيك تا زمان هگل به عنوان روش بحث و استدلال شناخته مى شد هر چند به شكل هاى مختلف خود را نشان مى داد، گاهى به صورت قياس خلف، احياناً به صورت مغالطه و گاهى ديگر به شكل سقراطى و هم چنين... ولى همگى در اين مسئله اتفاق نظر داشتند كه مورد ديالك تيك، امواج كوبنده فكرى است و بس، ولى در زمان فيخته