كدام كليت ندارد وابستگى كودك به مادر، شاگرد به استاد، راهرو، به راهبر، مايه كمال و برترى است و داعيه استقلال در اين مورد مايه تباهى و پوچى است.

تعلق و وابستگى انسان به خدا، در حقيقت، در حوزه جاذبه كمال مطلق قرار گرفتن است و ارتباط و پيوند با كمال نامنتناهى، مايه رشد و نموّ تكامل انسانى است، از اين جهت نبايد اين نوع تعلق را مايه فقد شخصيت تلقى كرد. و به قول استاد علامه طباطبائى ـ دام ظله:

مهر خوبان دل و دين از همه بى پروا برد *** رخ شطرنج نبرد آنچه رخ زيبا برد

من به سرچشمه خورشيد نه خود بردم راه *** ذره اى بودم و عشق تو مرا بالا برد

ماركس در مخالفت يا تكميل سخن استاد خود، فويرباخ سرمايه و دولت را بر دين عطف كرده و از اين رو، نوعى مبارزه با مثلثى را به نام هاى: سرمايه، دولت، دين و به تعبير خود او، زر و زور و تزوير، مطرح كرده است و كوشيده است كه از خود بيگانگى دينى و از خود بيگانگى سياسى و از خود بيگانگى اقتصادى را، به صورت تز كامل مطرح كند.

اين تز آن چنان مشكلاتى را براى ماركسيسم به وجود آورده است كه نئوماركسيست ها را در برابر انبوهى از مشكلات قرار داده است.

گذشته از اين كه دين از نظر روان شناسى و جامعه شناسى، زمينه هاى اصيل و فطرى دارد، سير ماركسيسم در جهان، در مبارزه با اين سه اصل درست، به طور معكوس مى باشد، مالكيت هاى شخصى در كشورهاى كمونيسم رو به توسعه است و شكست اقتصادى