دريچه مى شناسانند كه ايدئولوژى فرمان مى دهد، و در حقيقت چون اين نوع شناخت وسيله اى براى پياده كردن ايدئولوژى است، از اين جهت نمى تواند بى طرف و عينى و واقع نما باشد.

به عبارت ديگر: اين نوع جهان بينى از يك بينش مخصوص برمى خيزند، و در حقيقت مجارى انتقال دهنده ايدئولوژى خاصى هست كه خود را در لابه لاى جهان بينى پنهان كرده است از اين جهت نمى تواند صددرصد علمى و بى طرف و بى رنگ باشد.

آن كس كه به جهان با عينك بى رنگ بنگرد، جهان را آن چنان كه هست خواهد ديد، در حالى كه اگر با عينك رنگى مطالعه كند، جهان را به رنگ عينك مشاهده خواهد كرد. شناخت، در صورتى مى تواند علمى و عينى باشد كه مستقل از ايدئولوژى پيش ساخته، انجام بگيرد، نه اين كه يدك كش مكتب خاصى باشد كه به خاطر قالب گيرى آن مكتب، به استخدام در آيد، با توجه به اين اصل نكاتى را يادآور مى شويم:

1ـ اصل انقلاب وجهش در طبيعت كه ماركسيسم روى آن تكيه مى كند، به اين جهت استخدام شده است كه توجيه گر افكار انقلابى اين مكتب در برخوردهاى اجتماعى باشد، و اگر هنر چنين توجيهى را نداشت، به دست فراموشى سپرده مى شد، و هرگز از آن سختى به ميان نمى آمد به گواه اين كه از ديگر اصول فلسفى هگل و ديگر فلاسفه جهان، در اين مكتب اثرى نيست، زيرا به عقيده ماركس آن اصول هر چند واقع نما باشند، ولى هنر توجيه افكار ويژه اين مكتب را ندارد.

2ـ برفرض اين كه بپذيريم كه همه تحولات طبيعى به صورت