كليت از ساخته هاى فكرى است كه پس از انعكاس ساده بيرون، در مواردى ذهن پس از يك رشته استدلال هاى عقلى دست به ساختن يك قانون كلى و يا كشف آن مى زند.

اصولا جاى مسائل كلى با خصوصيت كليت، در ذهن است و آنچه در خارج است فقط و فقط يك رشته موارد جزئى و خصوصى مى باشد، و آنچه كه در ذهن است، هميشه انعكاس از خارج نيست و كسانى كه فكر مى كنند كه كار ذهن جز انعكاس ساده اشياء بيرونى چيزى نيست سخت در اشتباهند، زيرا انعكاس ساده بيرون، مايه معرفت و ماده نخستين شناخت است ولى كار ذهن در باب شناخت منحصر به همين نيست، بلكه قسمتى از مايه هاى شناخت مستقيماً از خارج وارد ذهن مى شوند و قسمت ديگر عناصرى است كه اساساً از خارج به ذهن نيامده در حالى كه امكان علم و معرفت ما را تشكيل مى دهد.

در فلسفه اسلامى، به عناصرى كه مستقيماً از خارج وارد ذهن مى شوند معقولات اولى مانند اجسام و اعراض آن ها، و به قسمت ديگر معقولات ثانوى مانند «امكان» مى گويند. كسانى كه مى خواهند عناصر معرفت را به آن رشته از معقولات منحصر كنند كه انعكاس ساده بيرون است، پايه هاى معرفت را به كلى متزلزل مى سازند.

تمام قوانين علمى در ذهن ما به صورت كلى موجود است; مثلا مى گوييم تمام آهن ها در جهان در حرارت خاصى انبساط پيدا مى كنند، در حالى كه ذهن با اين قضيه، از خارج حكايت مى كند و يك نوع تطابقى و ارتباطى ميان ذهن و خارج موجود است ولى آنچه در ذهن به