شرحها

آیات شریفه دنباله بررسی موضع منافقان در جریان تبوک و توضیح کلّی در زمینه آنهاست، که منافقان پیوسته و در هر زمان باید چنان باشند.
49- وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ ائْذَنْ لِی وَ لا تَفْتِنِّی أَلا فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکافِرِینَ.
منظور از «لا تفتنی» ظاهرا انداختن به سختی و مشکلات است که بعضی از منافقان به آن حضرت گفته: اذن بده که بمانم و به جنگ نروم و مرا به فتنه و سختی نیانداز که رفتن به جنگ برای من سخت است، اینکه گفته‌اند: آن حضرت زنان اسیر شونده را به نظر آنها آورد و تشویقشان کرد و بعضی از منافقان گفت: مرا با این وعده‌ها فریب مده، به نظر بعید بلکه باطل می‌آید. چنان که أَلا فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا شاهد آنست و نشان می‌دهد که هر دو فتنه یکی است، نقل است که گوینده این سخن «جد بن قیس» از خزرج بوده است.
آن گاه می‌گوید: بدانید که اینها با این نفاق و تقاضای تخلّف به عذاب و بدبختی افتادند و خود را رسوا کردند، این در دنیا و در آخرت نیز جهنم آنها را احاطه خواهد کرد ممکن است وَ إِنَّ جَهَنَّمَ ... جمله حالیه و بیان فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا باشد یعنی: فعلا و اکنون با این نفاقی که دارند در میان جهنم هستند (النهایه آن را احساس نمی‌کنند).
50- إِنْ تُصِبْکَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْکَ مُصِیبَةٌ یَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا مِنْ قَبْلُ وَ یَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ.
منظور از أَخَذْنا أَمْرَنا گرفتن کار خود به دست و احتراز از پیش آمد ناگوار است گویی مراد آنست که کار مؤمنان از دستشان رفت و شکست خوردند ولی ما از اول کار خود را به دست گرفته و به جنگ نرفتیم، مراد از «یتولوا»