نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 4 صفحه : 249
شرحها
آیات شریفه دنباله بررسی موضع منافقان در جریان تبوک و توضیح کلّی در زمینه آنهاست، که منافقان پیوسته و در هر زمان باید چنان باشند. 49-
وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ ائْذَنْ لِی وَ لا تَفْتِنِّی أَلا فِی
الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکافِرِینَ. منظور
از «لا تفتنی» ظاهرا انداختن به سختی و مشکلات است که بعضی از منافقان به
آن حضرت گفته: اذن بده که بمانم و به جنگ نروم و مرا به فتنه و سختی
نیانداز که رفتن به جنگ برای من سخت است، اینکه گفتهاند: آن حضرت زنان
اسیر شونده را به نظر آنها آورد و تشویقشان کرد و بعضی از منافقان گفت: مرا
با این وعدهها فریب مده، به نظر بعید بلکه باطل میآید. چنان که أَلا فِی
الْفِتْنَةِ سَقَطُوا شاهد آنست و نشان میدهد که هر دو فتنه یکی است، نقل
است که گوینده این سخن «جد بن قیس» از خزرج بوده است. آن گاه میگوید:
بدانید که اینها با این نفاق و تقاضای تخلّف به عذاب و بدبختی افتادند و
خود را رسوا کردند، این در دنیا و در آخرت نیز جهنم آنها را احاطه خواهد
کرد ممکن است وَ إِنَّ جَهَنَّمَ ... جمله حالیه و بیان فِی الْفِتْنَةِ
سَقَطُوا باشد یعنی: فعلا و اکنون با این نفاقی که دارند در میان جهنم
هستند (النهایه آن را احساس نمیکنند). 50- إِنْ تُصِبْکَ حَسَنَةٌ
تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْکَ مُصِیبَةٌ یَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا
مِنْ قَبْلُ وَ یَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ. منظور از أَخَذْنا
أَمْرَنا گرفتن کار خود به دست و احتراز از پیش آمد ناگوار است گویی مراد
آنست که کار مؤمنان از دستشان رفت و شکست خوردند ولی ما از اول کار خود را
به دست گرفته و به جنگ نرفتیم، مراد از «یتولوا»
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 4 صفحه : 249