نکته‌ها

قرآن و تورات:

کلمه تورات و انجیل در سوره بقره نیامده است در تفسیر قرآن برای اولین بار به لفظ تورات و انجیل بر می‌خوریم، قرآن مجید به مضمون مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیْهِ بسیار تکیه دارد به طوری که دوازده بار این جمله در قرآن تکرار شده است، از آن بیان، دو مطلب بدست می‌آید یکی اینکه:
یهود و نصاری نباید از قرآن اعراض کنند و با آن مخالف باشند، زیرا قرآن کتاب آنها را تصدیق می‌کند و سبب تثبیت کتاب آنهاست.
دوم: قرآن کاملتر از تورات و انجیل است زیرا لازمه تصدیق، تفوق داشتن است اما قرآن به طور کامل تورات موجود در آن روز را تصدیق نکرده است بلکه: نظر قرآن در رابطه با تورات در چهار مسئله خلاصه می‌شود.
اول آنکه: مقداری از تورات فعلی همان تورات اصلی است: قُلْ فَأْتُوا بِالتَّوْراةِ فَاتْلُوها إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ آل عمران/ 93، اینکه می‌گوید: تورات را بیاورید و بخوانید، یعنی گفته موسی در آنست، نظیر این است آیه وَ کَیْفَ یُحَکِّمُونَکَ وَ عِنْدَهُمُ التَّوْراةُ فِیها حُکْمُ اللَّهِ مائده/ 43.
دوم آنکه: قسمتی از تورات از بین رفته و ناپدید شده است: نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُکِّرُوا بِهِ مائده/ 12، ایضا آیه: أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیباً مِنَ الْکِتابِ، آل عمران/ 23، هر دو آیه حکایت دارند که قسمتی از تورات از بین رفته است.
سوم آنکه: مقداری بر آن اضافه شده است، دنیا پرستان از جانب خود نوشته و بخدا نسبت داده‌اند: فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ الْکِتابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هذا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ... فَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا کَتَبَتْ أَیْدِیهِمْ ... بقره/ 79، ایضا آیه: وَ إِنَّ مِنْهُمْ لَفَرِیقاً یَلْوُونَ أَلْسِنَتَهُمْ بِالْکِتابِ لِتَحْسَبُوهُ مِنَ الْکِتابِ وَ ما هُوَ مِنَ الْکِتابِ وَ یَقُولُونَ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ آل عمران/ 78، قضایایی در تورات فعلی هست