نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 40
حسنی
است، مجموعا هشت بار در قرآن مجید بکار رفته، هم درباره عذاب چنان که در
این آیه و هم درباره رحمت و پاداش چنان که در آیه 199 همین سوره، این قسمت
از آیه بیان یک حکم کلّی است و اهل کتاب یکی از مصادیق آنست. ناگفته
نماند: آثار نیک و بد اعمال از حین شروع عمل، در انسان و لو بطور مخفی پیدا
میشود و بتدریج رشد کرده تا در دنیا و آخرت انسان را ساقط میکند و یا
سبب سعادت او میگردد پس معنی سَرِیعُ الْحِسابِ در اینجا به نظرم همان است
که خدا از حین عمل بحساب او رسیدگی میکند ولی معلوم شدن آن بر انسان کمی
وقت لازم دارد مثل پرونده غیابی که جریان خود را طی میکند و مجرم پس از
محکومیت آگاه میشود و اللَّه العالم. 20- فَإِنْ حَاجُّوکَ فَقُلْ
أَسْلَمْتُ وَجْهِیَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذِینَ
أُوتُوا الْکِتابَ وَ الْأُمِّیِّینَ أَ أَسْلَمْتُمْ این آیه طریق استدلال
را برسول خدا و بهر مسلمان در مقابل مخاصمان نشان میدهد یعنی اگر با تو
در مورد شریعت محاجه کردند بگو: دین تسلیم شدن بخداست، من و اصحابم نیز
بخدا تسلیم شده و رو به او کردهایم و به آنها بگو: آیا شما نیز باو تسلیم
شدهاید؟ در این صورت نزاعی نداریم و در یک راه هستیم. فَإِنْ أَسْلَمُوا
فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْکَ الْبَلاغُ ناگفته
نماند: روح تسلیم، انسان را وادار میکند که دلائل طرف را بررسی کند اگر
اهل کتاب و مشرکان با روح تسلیم دلائل اسلام را بررسی میکردند اسلام
میآوردند، اختلاف از بین میرفت، جمله وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ
حاکی است که خدا میداند آنچه میتوانی تبلیغ میکنی، و میداند چرا تسلیم
نمیشوند، حساب همه با خداست. 21- إِنَّ الَّذِینَ یَکْفُرُونَ بِآیاتِ
اللَّهِ وَ یَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ بِغَیْرِ حَقٍّ وَ یَقْتُلُونَ
الَّذِینَ یَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ
أَلِیمٍ انکار آیات خدا و قتل پیامبران و امر به معروف کنندگان از کارهای
یهود است، این آیه تذکر گذشتهها
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 40