نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 315
است
اگر پسران و دختران باشند، این برای آن است که دختران با دیگران ازدواج
میکنند و تأمین آنها به عهده مردان است ولی پسران زن میگیرند و تأمین
خانواده و غیره به عهده آنهاست چنان که از ائمه اطهار علیهم السّلام نقل
شده است. فَإِنْ کُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَیْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما
تَرَکَ یعنی اگر اولاد فقط دختران باشند بیشتر از دو نفر، دو سوم مال به
آنها میرسد ظاهر آیه میرساند که اگر دو دختر باشند دو سوم نمیبرند ولی
به اجماع مسلمانان حکم دو دختر نیز همان است، بقیّه مال به پدر و مادر و
شوهر یا زن میّت میرسد که در فقه روشن شده است. وَ إِنْ کانَتْ
واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ این در صورتی است که فقط یک دختر داشته باشد
بقیه به پدر و مادر و شوهر و زن میرسد و اگر آنها نباشند به صورت «ردّ» به
دختر داده میشود. وَ لِأَبَوَیْهِ لِکُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ
مِمَّا تَرَکَ إِنْ کانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ
وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ. یعنی: اگر میّت فرزند یا
فرزندانی داشته باشد، پدر و مادرش هر یک، یک ششم میبرند و اگر فرزند
نداشته باشد، و ارث فقط پدر و مادر باشد یک سوم مال را مادر میبرد بقیه
مال پدر است فَإِنْ کانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ اگر میت
برادرانی داشته باشد گر چه آنها ارث بر نیستند ولی سبب میشوند که مادر یک
ششم ببرد و بقیّه مال پدر باشد، ظهور آیه در سه برادر به بالاست ولی باجماع
امت وجود دو برادر نیز چنین است در لغت دو و بیشتر از دو را جمع گویند در
مذهب امامیّه اگر به جای دو برادر، یک برادر و دو خواهر و یا چهار خواهر
باشد باز حکم همان است مشروط بر اینکه همه پدر و مادری و یا پدری باشند نه
مادری تنها. مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِی بِها أَوْ دَیْنٍ ناگفته نماند:
ارث در مقام سوم قرار گرفته است اوّل قرض میت را از اصل ترکه میدهند، دوم
وصیت او را از ثلث مال کنار میگذارند آن گاه بقیه مال را تقسیم میکنند،
اینکه در آیه وصیت
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 315