نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 201
اسرافنا: سرف و اسرافا به معنی تجاوز از حد است، اسراف طرف افراط، سرف طرف تفریط است. ثبت اقدامنا: ثابت کن قدمهای ما را. کنایه از استقامت است. انصرنا: پیروز گردان ما را.
شرحها
در این آیات یاد آوری شده که: تنها شما نیستید در رکاب پیغمبر جنگیده و
متحمل صدمه شدید، بلکه در گذشته بسیاری از مردان خدا در راه خدا در رکاب
پیامبران جنگیدند و استقامت نموده موفق گردیدهاند، اینک آیات: 146- وَ
کَأَیِّنْ مِنْ نَبِیٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّیُّونَ کَثِیرٌ فَما وَهَنُوا
لِما أَصابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَکانُوا
غرض از «وهن» باختن روحیه و از «ضعف» عاجز شدن و دست کشیدن از جهاد و از
«استکانت» تذلل در مقابل دشمن است یعنی در برابر صدمهای که در راه خدا
دیدند سست نشدند، از جهاد تست نکشیدند و بدشمن التماس نکردند، روایت شده پس
از بر هم خوردن وضع میدان «احد» بعضی به فکر افتادند از «عبد اللَّه بن
ابی منافق» بخواهند که از ابو سفیان بر آنها امان بگیرد، مرحوم بلاغی در
آلاء الرحمن فرموده: بعید نیست که وَ مَا اسْتَکانُوا اشاره بآن باشد. در نتیجه محبوب خدا شدند که وَ اللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرِینَ. 147-
وَ ما کانَ قَوْلَهُمْ إِلَّا أَنْ قالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا
ذُنُوبَنا وَ إِسْرافَنا فِی أَمْرِنا وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا
عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ این دعا نشان میدهد که آنها شکست را از دو
جهت میدانستند یکی گناهان گذشته، دیگری سهل انگاری و تعدی در پیش برد وضع
میدان جنگ. لذا پس از شکست، اول آمرزش گناهان را خواستهاند دوم مغفرت خطا
کاری و عدم
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 201