«من»تبيين را باشد،و شايد كه تبعيض بود،و المعنى انا لكما بعض النّاصحين.

فَدَلاّٰهُمٰا ،يعنى ارسلهما،تشبيه كرد ايشان را به كسى كه بر ارتفاعى باشد، از آن پايه فرود آيد،گفت:به غرور و فريفتن ايشان را منزلت[بلند] [1]بر زمين پست فرود آورد،من قولهم:أدليت الدّلو اذا ارسلتها فى البئر،و تدليه [2]براى مبالغت فرمود،و تدلّى فلان الى الشّرّ اذا أهوى اليه،و لا يقال:تدلّى الى الخير، براى آنكه شرّ سافل باشد،و خير عالى.و اصل غرور من الغرّ باشد و هى طىّ الثّوب الى [3]عيوبه،قال الشّاعر [4]:

كأنّ غرّ متنه اذ تجنبه سير صناع في اديم تكلبه
و الغرّ زقّ الطّائر فرخه لما فيه من الخلفاء من فيه الى فيه،و الغرّ الّذي لم تحتنكه التّجارب،و بيع الغرر بيع الشّىء المستور جزافا،و الغرارة الوعاء لخفاء ما فيها،و الغرّة بياض في جبهة الفرس لأنّها تغرّك بحبّها.

فَلَمّٰا ذٰاقَا الشَّجَرَةَ ،چون از آن درخت بخوردند،عورت ايشان ظاهر شد.و اين نه بر وجه عقوبت بود،و اگرچه عند تناول درخت بود،براى آن‌كه سلب لباس و تفويت المنافع از باب عقاب نباشد و انّما عقاب ضررى باشد مستحقّ مقرون به استخفاف و اهانت،و اگر اخراج از بهشت و سلب لباس و تفويت منافع عقوبت بودى،پيغامبران و اولياى خداى ما دام معاقبت بودندى.دگر آن‌كه عقوبت با استخفاف[140-پ] و اهانت باشد،و چگونه شايد كه آن‌كس كه خداى،ما را در حقّ ايشان تكليف كرده است به غايت اجلال و نهايت تعظيم از خداى و ما،مستخفّ و مهان باشند و نفس كدام عاقل ساكن باشد با قبول قول مستخفّى مهان القدرى،و اين معنى روا ندارد بر پيغامبران خداى الّا آن‌كس كه قدر ايشان نداند و منزلت ايشان نشناسد.چون ايشان از درخت تناول كردند و در معدۀ ايشان قرار گرفت،جامه از ايشان برون كردند [5].