نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 5 صفحه : 190
بخورد،ما به تو ايمان آريم.خداى تعالى اين آيت فرستاد.
«اَلَّذِينَ» ،و محلّ او جرّ است به آنكه بدل آن است كه خداى گفت [1]: قَوْلَ الَّذِينَ قٰالُوا -الآية،و قوله عَهِدَ إِلَيْنٰا ،أى أوصى الينا،ما را وصيّت كرد در كتابش بر زبان پيغامبرش كه هيچ مدّعى نبوّت را تصديق نكنيم و به راست نداريم. «حَتّٰى» غايت را باشد،تا قربانى به ما آرد.و«قربان»هر چيز [2]بود كه به آن تقرّب كنند به خداى،و اين مصدرى است به جاى اسم نهاده.و گفتهاند:اين وزن هم اسم باشد و هم مصدر،مثال اسم سلطان و برهان باشد،و مثال مصدر عدوان و خسران و غفران باشد.و عيسى بن عمر خواند«بقربان»به ضمّ«را».
مفسّران گفتند:قربان و غنيمت حلال نبود بر بنى اسرائيل،اگر به قربانى [3]بكردندى علامت قبولش آن بودى كه آتشى[282-پ]بيامدى سپيد [4]كه آن را دود نبودى و آن را حفيفى و آوازى بودى،آن قربان بسوختى.و حكم غنيمت هم اين بودى،و چون مقبول نبودى بر حال خود بماندى.
عطا گفت:بنى اسرائيل چون ذبيحه بكشتندى،آنچه نبه [5]بودى و دوست [6]نكو بودى بياوردندى و [7]در خانه بايستادى و با خداى مناجات كردى،و بنى اسرائيل بيرون خانه ايستاده بودندى [8]،آتشى بيامدى آن قربان بر گرفتى [9]و پيغامبر به سجده شدى و خداى تعالى وحى كردى به آنچه خواستى.
سدّى گفت:خداى تعالى در تورات بنى اسرائيل را بفرمود كه به هيچ پيغامبر ايمان مياريد [10]مگرآنكه قربانى بيارد كه آتش بخورد آن را،تا نوبت [11]به عيسى -عليه السّلام-و محمّد-صلّى اللّه عليه و آله-رسيد.چون ايشان شما را دعوت كنند