وَ الْيَتٰامىٰ ،و نصيبى به يتيمان ده [3]،و يتيم آن باشد كه در خردى پدرش بميرد، و اگرچه در ظاهر آيت آن است كه مال به يتيمان دهد،معنى آن است كه به ولىّ [4]ايشان دهد،و به آنكس كه به كار ايشان قيام كند الّا آنگه كه [5]مراهق بود و در او رشدى باشد و بعض الصّلاح بشناسد.
و رسول-عليه السّلام-گفت:
خير بيوتكم بيت فيه يتيم يحسن اليه و شرّ بيوتكم بيت فيه يتيم يساء اليه ،گفت:بهترين[205-پ]خانههاى شما خانههايى [6]بود كه در او يتيمى بود كه [7]با او احسان كنند،و بترين خانههاى شما خانهاى است كه در او يتيمى باشد كه با او اساءت و بدى كنند در آنجا.
آنگه گفت:
انا و كافل اليتيم كهاتين فى الجنّة-و أشار باصبعيه ،من و تكفّلكنندۀ يتيم در بهشت همچنين باشيم،و به دو انگشت اشارت كرد-به سبّابه و وسطى.
ابو مالك روايت كند كه رسول-عليه السّلام-گفت:
من ضمّ يتيما الى طعامه و شرابه حتّى يستغني عنه وجبت له الجنّة، گفت:هركه يتيمى را با خود گيرد به طعام و شراب تا چنان شود كه از او مستغنى شود،بهشت او را واجب شود.
يعقوب را گفتند:در مصر مردى است كه مسكين را طعام دهد و يتيم را اكرام كند،گفت:بايد كه از اهل البيت ما باشد،چون بديدند يوسف بود-عليه السّلام.
وَ الْمَسٰاكِينَ ،جمع مسكين و هو مفعيل من السّكون.و مسكين آن بود كه از فقير به بود،او را ضعيف [8]حال باشد او را بلغهاى [9]بود از عيش و كفايتش نبود.و