باللّه،چون هريكى از نماز و زكات و صدقات و اعمال صالحه هريكى ايمان باشند، و بهرى بر بهرى [1]معطوف،به هريكى يك‌بار تكرار ايمان باشد،و اين ظاهر الفساد است،و اخبارى كه در اين باب روايت كردند محمول بود بر كمال ايمان و فضيلت ايمان.

آنگه حق‌تعالى [2]پس از ايمان به خود گفت كه:ايمان دارد به قيامت از بعث و نشور و حساب و كتاب و ثواب و عقاب،براى آن‌كه اين‌همه الطاف بود كه او را به طاعت نزديك كند و از معصيت دور كند.

وَ الْمَلاٰئِكَةِ ،«لام»استغراق جنس است،به جملۀ فريشتگان ايمان دارد كه ايشان بندگان خدااند-بندگانى گرامى-چنان كه گفت: بَلْ عِبٰادٌ مُكْرَمُونَ [3]، خلاف آن‌كه مشركان گفتند:ايشان دختران خدااند،و خلاف آن‌كه جهودان گفتند:كه ما دشمن جبريل‌ايم و بدو ايمان نداريم،تا ايمان به فريشتگانى كه رسولانند در آن ميان باشد و تصديق آنچه ايشان آوردند [4].

وَ الْكِتٰابِ ،گفته‌اند:«لام» [5]جنس است تا جملۀ كتابها در تحت او شود.و گفته‌اند:تعريف عهد است،و مراد قرآن است كه ناسخ است جملۀ كتابها را،و كتابها به او منسوخ است.

وَ النَّبِيِّينَ ،«لام»تعريف جنس است به جملۀ پيغامبران.

آنگه ذكر عمل صالح كرد و عبادت ابدان و اموال بگفت: وَ آتَى الْمٰالَ ،و مال بدهد، عَلىٰ حُبِّهِ ،بر دوستى او.

خلاف كردند در آن‌كه ضمير راجع با كى است،بعضى گفتند:راجع با مال است،و«على»به معنى«مع»است،چنان كه گويند:فلان على صغر سنّه يقول الشّعر،اى مع صغر سنّه.مال بدهد با آن‌كه مال دوست دارد.

و قولى ديگر آن است كه:ضمير راجع است[205-ر]با نام خداى تعالى،اى على حبّ اللّه،و اين هر دو وجه گفته‌اند في قوله: وَ يُطْعِمُونَ الطَّعٰامَ عَلىٰ حُبِّهِ [6]... ،