نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 19 صفحه : 319
قوله: أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً ،مبتدا و خبر است.
قوله تعالى: اَلَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمٰاوٰاتٍ طِبٰاقاً ،آن خدايى كه بيافريد هفت آسمان را طبق بر بالاى طبق [1]نهاده [2]،و يقال:أطبقت الشّىء اذا جعلت بعضه فوق بعض.أبان بن تغلب گفت:شنيدم از اعرابى كه كسى [3]را ذم مىكرد مىگفت:شرّه طباق و خيره غير باق.و نصب«طباقا»بر حال است.و بعضى به اين آيت استدلال كردهاند بر آنكه آسمان كرى [4]نيست كه آنچه مطبّق بود مسطّح باشد [5]شكل كره ندارد،و اين[معنى] [6]معتمد نيست براى آنكه ممكن بود كه مطبّق باشد طبق از بالاى طبق،و اگرچه جملۀ او در تدوير شكل كره دارد و[از] [7]اين امتناع نيست مسلمانان را چون به ادلّۀ قاهره درست شد [8]كه آن را خالقى و مدبّرى و مصرّفى هست كه مىدارد و مىگرداند.
آنگه گفت: مٰا تَرىٰ فِي خَلْقِ الرَّحْمٰنِ مِنْ تَفٰاوُتٍ ،حمزه[62-ر]و كسائى و اعمش و يحيى«تفوّت»خواندند بى«الف»على تفعّل،و باقى قرّاء«تفاوت» خواندند على تفاعل،و اصل كلمه از«فوت»باشد،و چيزهاى مخالف را براى آن متفاوت خوانند كه بهرى از بهرى فايت باشد،و معنى يكى است كالتّعهّد و التّعاهد و التّجمّل و التّجامل،گفت:در خلق خداى تعالى تفاوتى نبينى،يعنى كما بيشى و تناقضى و تباينى و اختلافى از روى حكمت نه از روى منظر،بل جمله مستقيم است و مستوى.و در قرائت عبد اللّٰه عبّاس آمد كه او خواند:«من